ارزیابی محیط زیستی مرحله استخراج سنگ معدن آهن گهرزمین سیرجان با استفاده از رویکرد چرخه زندگی

زمینه و هدف: معدن گهرزمین سیرجان بیشترین ذخیره سنگ آهن را در منطقه گل‌گهر داشته و با توجه به گستردگی فعالیت و نبود مطالعه جامع در این زمینه، هدف از این مطالعه، ارزیابی چرخه زندگی (lca) مرحله استخراج سنگ آهن از این معدن بوده است.روش بررسی: هدف از lca، ارزیابی اثرات استخراج سنگ آهن از معدن گهرزمین بر سلامت انسان، کیفیت اکوسیستم و تقلیل منابع بوده و مرز سیستم نیز فرایند حفاری و انفجار انتخاب شد و براساس مدل گهواره-تا-دروازه و رویکرد نسبت‌دادنی، تولید ton 1 سنگ آهن به‌عنوان واحد عملکردی در نظر گرفته شد. از نرم‌افزار سیماپرو و روش recipe در دو نقطه میانی و پایانی برای ارزیابی اثرات و آسیب‌ها استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین بار محیط زیستی مخرب در تمامی رده‌ها مربوط به حمل‌‌ونقل با کامیون با ظرفیت بزرگتر از ton 20 (51/1 درصد) بوده که برای باطله‌برداری استفاده می‌شود. اثرات مخرب حمل‌ونقل بر رده اثرات تشعشعات یونیزان (اثرگذار بر سلامت انسان)، کاربری زمین و اوتریفیکاسیون آب‌های شیرین (اثرگذار بر کیفیت اکوسیستم) بیش از 95 درصد بوده است. آلاینده مسئول در رده اثرات ذکرشده به‌ترتیب کربن-14، نابودی زمین کشاورزی و bod5 و cod رها شده در نتیجه استخراج سنگ آهن به محیط‌زیست بوده است. متوسط آسیب وارد شده از نهاده‌ها بر سلامت انسان، کیفیت اکوسیستم و تقلیل منابع به‌ترتیب برابر با 89/8، 5/5 و 4/6 درصد بوده است. نتیجه‌گیری: با توجه به اثرات منفی حمل‌ونقل، پیشنهاد می‌گردد جهت افزایش پایداری محیط زیستی از کامیون‌های با استانداردهای یورو 5 و بالاتر و یا از سوخت‌های تجدیدپذیر استفاده ‌گردد. 

environmental assessment of iron ore extraction stage of sirjan goharzamin using the life cycle approach

background and objective: the goharzamin iron mine in sirjan has the largest iron ore reserves in the gol gohar area. this study aimed to assess the life cycle of iron ore extraction from this mine using the life cycle assessment (lca) method due to the extensive activities in the area and the lack of comprehensive studies.materials and methods:  the lca evaluated the impacts of iron ore extraction from the goharzamin mine on human health, ecosystem quality, and resource depletion. the boundary system included the drilling and blasting processes. following the cradle-to-gate model and an attributional approach, the production of 1 ton of iron ore was considered a functional unit. impact and damage assessment were conducted using simapro software and the recipe method at mid and end-point levels.results: the findings revealed that transportation by trucks with a capacity exceeding 20 tons accounted for the highest environmental burden in all categories (51.1%), particularly in overburden removal. the detrimental impacts of transportation on ionizing radiation (human health), land use, and freshwater eutrophication potentials (ecosystem quality) exceeded 95%. carbon-14 emissions, agricultural land occupation, and bod5 and cod releases resulting from iron ore extraction were identified as the key pollutants in these impact categories. the average damage to human health, ecosystem quality, and resource depletion was found to be 89.8%, 5.5%, and 4.6%, respectively.conclusion: to mitigate the negative impacts of transportation, it is advisable to enhance environmental sustainability by utilizing trucks that adhere to euro 5 standards or higher, as well as exploring the use of renewable energies.