بررسی میزان فلزات‌ سنگین کمپوست تولیدی در صنایع کمپوست استان مازندران

زمینه و هدف: یکی از محدودیت‌های اصلی در استفاده از کمپوست، امکان وجود فلزات‌سنگین با غلظت‌های زیاد است. این عناصر بر خلاف آلاینده‌های آلی نمی‌توانند توسط میکروارگانیسم‌ها تجزیه شوند و در غلظت‌های بالا برای خاک، گیاهان، زندگی آبزیان و سلامت انسان سمی تلقی می‌شوند. لذا مطالعه حاضر، به بررسی غلظت فلزات‌سنگین در کمپوست تولیدی در صنایع کمپوست استان مازندران و مقایسه آن با مقادیر استاندارد پرداخته است.روش بررسی: این مطالعه، یک مطالعه توصیفی-مقطعی بوده که در سال 1400-1399 انجام شد. نمونه‌ها از سه کارخانه کمپوست مازندران (بابل، بهشهر و تنکابن) با استفاده از روش نمونه‌برداری تصادفی برداشته شدند و طبق روش هضم اسیدی (موسسه ملی استاندارد 5615) آماده‌سازی شدند. غلظت فلزات‌سنگین در نمونه‌ها با استفاده از دستگاه icp-oes اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: میانگین غلظت آرسنیک، روی، سرب، کادمیوم، کبالت، کروم، مس و نیکل بر حسبmg/kg  در نمونه‌های مورد بررسی به ترتیب برابر با 3/47±1/38، 151/5±490، 12±74، 0/65±2/57، 1/46±4/5، 16/47±31/72، 49/9±186، 4/2±22/7 بوده است. میانگین غلظت فلزات‌سنگین نیز در شهرهای مختلف با استفاده از آزمون کروسکال والیس مقایسه شد که بر اساس آن غلظت فلزات‌سنگین در هیچ کدام از شهرها تفاوت معنی داری با همدیگر نداشتند (0/05

investigating the amount of heavy metals in compost produced in the compost industries of mazandaran province

background and objective: one of the main limitations of using compost is the possibility of heavy metals with high concentrations. unlike organic contaminants, these elements resist decomposition by microorganisms and, when present at elevated levels, pose a toxicity risk to soil, plants, aquatic ecosystems, and human health.materials and methods: this study was a descriptive cross-sectional study conducted in 2021-2022w. samples were collected from three compost factories in mazandaran (babol, behshahr, and tonekabon) using random sampling methods and prepared according to the acid digestion method (national standard institute 5615). the concentration of heavy metals in the samples was measured using an icp-oes.results: the average concentration of arsenic, zinc, lead, cadmium, cobalt, chromium, copper, and nickel in the analyzed samples were 1.38±3.47, 490±151.5, 74±12, 2.56±0.65, 4.5±1.46, 31.72±16.47, 186.11±49.9, 22.72±4.2 mg/kg dry weight of compost, respectively. the average concentration of heavy metals in different cities was compared using the kruskal-wallis test, based on which the concentration of heavy metals in none of the cities was significantly different from each other (p>0.05).conclusion: the concentration of heavy metals in the investigated compost samples was lower than the limits specified in both domestic and international standards. therefore, the final product of the examined compost factories meets the health standards for heavy metals and is safe for use in environmental applications.