ارزیابی تمایل روستاییان به مشارکت در مدیریت پسماند در شهرستان جاجرم، استان خراسان شمالی در سال 1400

زمینه و هدف: بسیاری از کشورها در حال حاضر مدیریت پسماند را در اولویت قرار داده و به دنبال افزایش اثربخشی آن با تشویق مشارکت عمومی هستند. بر این اساس این پژوهش با هدف ارزیابی تمایل روستاییان به مشارکت در فرآیند مدیریت پسماند در شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی انجام شد. روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری را 4031 خانوار از 37 روستای شهرستان جاجرم تشکیل دادند که 400 نفر آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیر وابسته تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند با 5 متغیر شامل تمایل به پرداخت جهت دفع پسماندها، تمایل به استفاده از ظروف مخصوص، تمایل به تفکیک پسماند در مبداء، تمایل به تحویل پسماندهای تفکیک شده، تمایل به همکاری با دهیاری، سنجش شد. تاثیر متغیرهای مستقل بر پنج متغیر وابسته از طریق اجرای پنج تابع لوجیت ارزیابی شد.یافته‌ها: نتایج اجرای مدل های پنج گانه نشان داد که متغیرهای سن، تحصیلات، جمع آوری منظم پسماند توسط دهیاری ها، همکاری با تعاونی و تشکل های روستایی، پرداخت هزینه بابت جمع‌آوری پسماند، آشنایی با روش های مدیریت پسماند، اثرات پسماند بر سلامت، آشنایی با اثرات مضر پسماندها، ارتباط با مروجین و رابطین خانه های بهداشت روستایی، شرکت در کلاس های آموزشی مرتبط با پسماند و میزان رضایت مندی از دهیاری (0/05≥p) تاثیر مثبت و معنی داری بر تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند دارند.نتیجه‌گیری: ارائه برنامه‌های آموزشی مرتبط و معرفی پیامدهای عدم تفکیک پسماند بر سلامت انسانی و محیط زیست جهت جلب مشارکت مردم در طرح‌های مدیریت پسماند موثر است و باید در اولویت برنامه‌های مدیریت پسماند قرار گیرد.

assessment of rural residents’ willingness to participate in waste management in jajarm county, north khorasan province in 2021

background and objective: many countries have currently put waste management as a priority on the agenda and are seeking to enhance its effectiveness by encouraging public participation. therefore, this study aimed to evaluate the willingness of rural residents to participate in waste management processes in jajarm county, north khorasan province.materials and methods: the survey research method was used. the target population consisted of 4031 households from 37 villages in jajarm county. the dependent variable of willingness to participate in waste management was measured with 5 variables, including willingness to pay for waste disposal, willingness to use special containers, eagerness to separate waste at source, eagerness to deliver separated waste, and tendency to cooperate with rural development. the impact of independent variables on the five dependent variables was evaluated by running five logit functions. results: the results of the models showed that age, education, regular waste collection by village councils, cooperation with rural cooperatives and organizations, payment for waste collection, familiarity with waste management methods, health effects of waste, familiarity with the harmful effects of waste, communication with extension agents and rural health liaisons, participation in waste management training classes, and satisfaction with the village council have a positive and significant (p≤0.05) impact on the willingness to participate in waste management.conclusion: providing educational programs and introducing the consequences of non-separation of waste on human health and the environment is effective in attracting the participation of people in waste management plans and should be prioritized in waste management programs.