ارزیابی تحلیلی کیفیت آب در طول رودخانه مهابادچای با شاخص کیفیت آب‌های سطحی ایران

زمینه و هدف: با صنعتی شدن جوامع و افزایش بهره وری از آب‌های سطحی، آلودگی رودخانه ها توسط آلاینده های کشاورزی، صنعتی و فاضلاب‌های انسانی افزایش یافته است. لذا بررسی آلودگی‌ رودخانه‌‌ها جهت برنامه‌‌ریزی‌های منطقه‌ای و زیست‌محیطی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای ارزیابی آلودگی آب‌های سطحی تعدادی از شاخص‌های کیفیت آب های سطحی مورد بررسی قرار گرفتند. روش بررسی: برای بررسی کیفیت آب رودخانه مهابادچای از شاخص کیفیت منابع آب سطحی ایران (scirwqi) استفاده شد. نمونه برداری‌ در طول رودخانه مهابادچای و با در نظر گرفتن مواردی مانند محل‌های نزدیک به زهکش‌های احداث شده در سواحل رودخانه و مکان های تخلیه پساب‌های کشاورزی و خانگی انجام شد. یافته‌ها: ضریب همبستگی پیرسون بین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی و میکروبی آب نشان می‌دهد که کلیفرم مدفوعی، bod، cod، نیترات، آمونیوم و فسفات، کدورت و سختی کل با یکدیگر ارتباط معنی‌دار مثبت در سطح 99 درصد (0/01>p) دارند. طبق این شاخص، نمونه های بالادست رودخانه در رده خوب، ایستگاه های میانی در رده نسبتا خوب تا متوسط، و نمونه های پایین دست رودخانه در رده نسبتا بد طبقه بندی می شوند.نتیجه‌گیری: بررسی ارتباط بین هر پارامتر و شاخص irwqisc نشان داد که کلیفرم مدفوعی، bod، cod، آمونیوم و کدورت اثرپذیری بیشتری در تعیین این شاخص دارند. اغلب پارامترهای مورد بررسی، در بالادست رودخانه کم و به‌تدریج در طول رودخانه و به طرف مناطق شهری و صنعتی به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.

Analytical assessment of Mahabadchai river water quality using Iran water quality index

Background and Objective: With the industrialization of communities, population increase and use of surface water, river pollution has been increased by agricultural, industrial pollutants and urban wastewater. Therefore, investigation of river pollution for regional and environmental planning is of great importance. To evaluate surface water pollution, a number of surface water quality indices have been investigated. Materials and Methods: Iran water quality index for surface water resources (IRWQISC) approach was used to evaluate the water quality of the Mahabadchai river, Iran. Sampling was carried out along the Mahabadchai river based on some criteria such as approximately to drainage areas for landfills/domestic and agricultural effluents. Results: Pearson correlation coefficient between physical, chemical and microbial parameters of water showed that fecal coliform, BOD, COD, nitrate, ammonium, phosphate, turbidity and total hardness had a significant positive relationship with each other at 99% confidence. According to this index, upstream samples of the river are classified as good, midstations relatively good to moderate category, and downstream samples of the river are classified as relatively bad. Conclusion: Based on the relationship between each variable, fecal coliform, BOD, COD, ammonium, and turbidity were more effective in determining the IRWQISC. Most of the examined variables showed low concentrations in upstream areas of the river while their concentration gradually increased along the river to downstream areas, especially close to urban and industrial districts.