اثر آبیاری با پساب تصفیه شده شهری بر انباشت سرب و کادمیوم در خاک و گیاه فلفل دلمه‌ای

زمینه و هدف: کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی محسوب می شود. از این‌رو، استفاده از منابع آب غیرمتعارف نظیر فاضلاب تصفیه شده شهری در این مناطق مورد توجه قرار گرفته است. ورود پساب به خاک ممکن است باعث انباشته شدن فلزات سنگین در خاک شود. آلودگی خاک به این فلزات موجب جذب به‌وسیله گیاه و ورود آنها به زنجیره غذایی گردد. در این پژوهش گلخانه ای، تغییرات غلظت فلزات سنگین سرب (pb) و کادمیوم (cd) حاصل از مصرف پساب شهری در خاک و گیاه فلفل دلمه‌ای (capsicum annuum) مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و تیمارهای آبیاری شامل آب چاه، پساب تصفیه شده و پساب رقیق شده فاضلاب انجام گرفت. برای ارزیابی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری بر خاک، پارامترهای اسیدیته (ph)، هدایت الکتریکی (ec)، غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در خاک مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، برای اثرات تیمارهای آبیاری بر گیاه فلفل دلمه ای، پارامترهایی وزن زیست توده، وزن تر و خشک و غلظت سرب و کادمیوم (در شاخه، میوه و ریشه) اندازه‌گیری شد. مقدار سرب و کادمیوم در فلفل با icp-oes اندازه گیری شد. میانگین ها با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه (anova) مقایسه شد و برای تعیین تفاوت بین گروه‌ها از آزمون دانکن (duncan) استفاده شد (0/05> p). همچنین از آزمون t مستقل (independent ttest) برای بررسی تفاوت غلظت سرب و کادمیوم در خاک و آب استفاده شد (0/05> p). یافته ها: نتایج تجزیه شیمیایی خاک و اندام فلفل نشان داد آبیاری با پساب سبب افزایش معنی دار غلظت سرب و کادمیوم در خاک و در شاخه، میوه و ریشه فلفل نشد. غلظت سرب و کادمیوم در خاک و در شاخه، میوه و ریشه فلفل در محدوه غلظت مجاز و استاندارد بود. تفاوت غلظت سرب و کادمیوم در خاک پیش از کشت معنی‌دار نبود، اما در پایان دوره مطالعه، غلظت سرب در فلفل بیشتر از غلظت کادمیوم بود. استفاده از پساب باعث افزایش وزن تر و خشک در ریشه، شاخه و میوه فلفل شد.نتیجه گیری: آبیاری با پساب بر افزایش غلظت سرب و کادمیوم در ریشه و اندام هوایی گیاه فلفل موثر نبود (0/05> p). نتایج این مطالعه محدود به یک فصل رشد است و با ادامه کاربرد فاضلاب شهری، غلظت سرب و کادمیوم در خاک و سپس در گیاه ممکن است از حد استاندارد تجاوز کند. به‌ویژه در مورد سرب که به نظر می‌رسد تمایل کمی به افزایش نسبت به خاک اولیه و اندام فلفل نشان داده است. از این‌رو، ادامه این تحقیق برای ارزیابی اثرات درازمدت پساب تصفیه شده شهری بوشهر بر غلظت عناصر سنگین در خاک و گیاه و بر خواص خاک توصیه می‌شود، هر چند که بایستی اذعان داشت که بر‌اساس توصیه‌های فنی کاربرد پساب تصفیه شده قابل توصیه نیست ولی در موارد ضروری با احتیاط می‌تواند استفاده شود.

Effect of irrigation with treated wastewater on lead and cadmium accumulations in soil and sweet pepper plant

Background and Objective: Limited water resources in arid and semiarid regions are one of the major limiting factors in agricultural production. Thus, unconventional water resources, such as urban treated wastewater, may be used for irrigation. Application of wastewater to the soil may cause accumulation of heavy metals (HMs). Soil pollution causes uptake of these metals by plants and their entrance to the food chain. In the present greenhouse research, concentration variations of HMs (lead (Pb) and cadmium (Cd)( in soil and sweet pepper (Capsicum annuum) plant were investigated.Materials and Methods: The experiment was conducted as a completely randomized design with three replications and irrigation with different wastewater treated (well water, wastewater treatment and diluted wastewater). To evaluate the effects of different irrigation treatments on soil, parameters of acidity (pH), electrical conductivity (EC), the concentration of heavy metals Pb and Cd in soil were studied. Additionally, for the effects of irrigation treatments on sweet pepper plant, parameters of biomass weight, fresh and dry weight and Pb and Cd concentrations (in branches, fruits and roots) were measured. The amount of Pb and Cd in the pepper were measured by ICP-OES. The obtained average concentrations were compared using oneway analysis of variance (ANOVA), and the Duncan test was used to determine the differences between groups (p <0.05). The independent ttest was also used to investigate the difference in concentrations of Pb and Cd in soil and water (p <0.05).Results: The results of chemical analysis of soil and pepper showed that irrigation with wastewater did not cause a significant increase in the concentration of Pb and Cd in the soil and in the branches, fruits and roots of the pepper. The concentration of Pb and Cd in the soil and in the branches, fruits and roots of the pepper was within the allowable and standard concentration range. The difference in lead and cadmium concentrations in the soil before planting was not significant; however, at the end of the study period, the Pb concentration in pepper was higher than the Cd concentration. The use of wastewater increased the fresh and dry weight of branches, fruits and roots of the pepper.Conclusion: The results showed that Pb and Cd concentration in roots and aerial parts of pepper plant was not increased significantly as a result of wastewater irrigation (p <0.05). The results of this study are limited to one growing season and by the continued use of municipal wastewater, the concentration of Pb and Cd in the soil and then in the plant may exceed the standard. Especially in the case of Pb, which seems to have shown a slight tendency to increase relative to the primary soil and the pepper. Therefore, the continuation of this study is recommended to evaluate the longterm effects of Bushehr municipal treated wastewater on the concentration of heavy elements in soil and plants, and soil properties. Overall, it should be acknowledged that based on technical recommendations, the use of treated wastewater are not recommended.