بررسی کمیت، کیفیت و الگوی مدیریت پسماندهای صنعتی در استان قزوین

زمینه و هدف: از آنجائی‌که مدیریت پسماندهای صنعتی یکی از شیوه‌های موثر ایجاد تعامل بین صنعت و محیط‌زیست بوده و از طرفی مدیریت بهینه پسماند مستلزم اطلاع دقیق از کمیت و کیفیت پسماندهای صنعتی است، مطالعه حاضر با هدف بررسی جامع الگوی مدیریت پسماندهای صنعتی در استان قزوین انجام شد.روش بررسی: براساس رهنمود سازمان حفاظت محیط زیست ایران صنایع در 10 گروه طبقه‌بندی و با توجه به فراوانی صنایع در هر گروه، تعداد 276 صنعت و 4 تصفیه‌خانه فاضلاب صنعتی انتخاب شد. از معیار کنوانسیون بازل جهت تشخیص پسماندهای صنعتی ویژه استفاده شد. میزان تولید پسماند صنعتی و همچنین الگوی مدیریت پسماند با مراجعه حضوری به صنایع و تکمیل پرسشنامه بدیع محقق ساخته تعیین شد.یافته‌ها: پسماند شناسایی شده در صنایع 1726 نوع بود که 33/7 درصد آنها مطابق کنوانسیون بازل در زمره پسماندهای ویژه قرار گرفتند. میزان تولید ماهیانه پسماند ton 38826 و 86/1 درصد آن پسماند ویژه بود. صنایع شیمیایی با تولید ماهیانه ton 14380 پسماند صنعتی بیشترین سهم را داشتند. میزان بازیابی و بازیافت پسماندهای صنعتی به‌ترتیب 8/96 و 6/44 درصد بود و 36/44 درصد پسماند صنعتی به‌صورت مستقیم به فروش می‌رسید. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که مدیریت پسماندهای صنعتی در صنایع استان قزوین از الگوی مشخص پیروی نمی‌نماید و حجم انبوه تولید پسماند ویژه صنعتی در استان پتانسیل جدی آلایندگی محیط‌زیست و تهدید سلامت را دارا است. ایجاد مرکز پاسخگوی مدیریت پسماندهای صنعتی و طراحی و استقرار سیستم دفع متمرکز پسماند صنعتی در صنایع استان ضروری است.

Quantitative and qualitative characteristics and pattern management of industrial solid wastes in Qazvin, Iran

Background and Objective: Since industrial waste management requires accurate knowledge of quantity and quality of solid wastes, this study was conducted to assess quantitative and qualitative characterization of industrial solid waste in Qazvin province, Iran and investigate its related pattern management.Materials and Methods: Based on the guideline of Iranian Environment Protection Organization, industries were classified into 10 groups. Then according to the abundance of industries in each group, 276 industries and 4 wastewater treatment plants were selected. The Basel Convention criterion was used to identify special solid wastes. Quantitative and qualitative characteristics and management pattern of industrial wastes were determined by referring to the industries and completing a researchermade questionnaire.Results: The total types of identified industrial solid wastes were 1726. According to the guideline of Basel Convention, 33.7% of identified wastes were classified as special wastes. The total amount of solid wastes was 38826 ton/month. The maximum solid wastes production was in the chemical industries with 14,380 ton/month. The recovery and recycling rates were 8.96 and 6.44%, respectively, and 36.44 % of industrial waste was sold directly.Conclusion: The results of the study showed that the management of industrial solid wastes in Qazvin province does not follow a specific pattern. In addition, the quantity and the composition of solid wastes in the study area is a serious potential for environmental pollution and threatening human health. Therefore, it is necessary to establish a center responsible for industrial wastes management and design a centralized industrial waste disposal system.