روند تغییرات غلظت ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی 2/5 میکرون و کمتر در هوای آزاد شهر زاهدان طی سال‌های 1398-1397

زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از مهمترین عوامل خطر محیطی است که مواجهه با آن می‌تواند سبب اثرات حاد و مزمن متعددی بر سلامت انسان شود. بسیاری از مناطق کشور ایران، بخصوص استان‌های غربی، جنوبی و جنوب شرقی کشور سال هاست که با پدیده گردوغبار درگیر هستند. بررسی‌های مربوط به فراوانی روزهای گرد و غباری کشور نشان می‌دهد که چاله‌های مرکزی ایران و شهرهای زابل و زاهدان بیشترین روزهای گرد و غباری را دارند. تحقیق حاضر جهت تعیین غلظت ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی μm 2/5 و کمتر (pm2.5) براساس فصول و ماه‌های مختلف سال در شهر زاهدان است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی بود که طی تیرماه 1397 الی تیرماه 1398 در شهر زاهدان انجام شد. نمونه ها هر 6 روز 1 بار در طول یک دوره 24 ساعته و همچنین در روزهای گرد و غباری، با استفاده از دستگاه نمونه بردار هوا مدل air sampler pq200/bgi جمع آوری شد.یافته ها: نتایج به‌دست آمده نشان می‌ دهد که میانگین غلظت pm2.5 در شهر زاهدان در طول مدت زمان این مطالعه معادل μg/m3 36/86 بوده است. همچنین مقدار حداکثر و حداقل غلظت روزانه pm2.5 در طول مدت نمونه برداری به‌ترتیب 130/8 و μg/m3 4/75 اندازه گیری شد.نتیجه‌گیری: میانگین غلظت های pm2.5 در 3 ماهه فصل تابستان، در حدود 88 درصد موارد بالاتر از حدود رهنمود 24 ساعته سازمان جهانی بهداشت ( μg/m3 25) بود که این امر بیانگر این است که ذرات معلق هوا به‌عنوان یک تهدیدکننده جدی سلامت برای افراد ساکن آن مناطق است و ضرورت اجرای اقداماتی جهت کاهش این عامل خطر به وضوح نمایان است.

Trend of ambient air particulate matter with aerodynamic diameter of 2.5 μm and smaller inZahedan city in 2018-2019

Background and Objective: Air pollution is one of the most important environmental risk factors that exposure to it can cause many acute and chronic effects on human health. Some regions of Iran, especially the western, southern and southeastern provinces of the country, have been affected with dust storm for years. Studies on the frequencies of dusty days in the country show that central pits of Iran and the cities of Zabol and Zahedan have the highest incidence of dusty days. The purpose of this study was to determine the concentration of suspended particles with aerodynamic diameter of 2.5 mu;m or less (PM2.5) in various seasons and months during 2019 in Zahedan.Materials and Methods: In this descriptiveanalytical and crosssectional study samples were typically collected once every 6 days during a 24hour period as well as on dusty days using an air sampler (PQ200 / BGI) from July 2018 to July 2019.Results: The results show that the mean concentration of PM2.5 in Zahedan during this study was 36.86 micro;g/m3. The maximum and minimum PM2.5 daily concentrations in the sampling days were also measured as 130.8 and 4.75 micro;g/m3, respectively.Conclusion: In conclusion, 88% of samples contained PM2.5 concentration above the WHO 24hr air quality guideline level (25 micro;g/m3), which could be due to the high incidence of summer dust storms. This indicates that particulate matters are a serious health threat to people living in those areas and calls for the implementing measures to tackle the problem.