تاثیر آلودگی هوای ناشی از خودروها بر ویژگی‌های آناتومیکی برگ انواعی از درختان مثمر (مطالعه موردی: باغ‌های سنتی قزوین)

زمینه و هدف: آلودگی هوا به‌ویژه بخش ناشی از وسایل نقلیه موتوری، مشکل عمده‌ای در سراسر جهان بوده و می‌تواند سلامتی انسان‌ها را به‌خطر اندازد. این پژوهش جهت بررسی تاثیر آلودگی هوا بر ساختار آناتومیکی برگ برخی درختان مثمر باغستان های سنتی قزوین انجام شد. روش بررسی: 72 نمونه برگی از گیاهان مناطق آلوده و شاهد در شهریور سال 1396 جمع آوری شده و پس از مخلوط کردن کامل برگ‌ها از هر نمونه، 3 عدد به شکل کاملا تصادفی انتخاب و در فیکساتور مناسب تثبیت شدند. نمونه‌ها پس از قالب‌گیری در پارافین توسط میکروتوم برش گیری و با رنگ های هماتوکسیلن و ائوزین رنگ شدند. اندازه گیری ها در سطح سلولی با میکروسکوپ نوری توسط نرم افزارimage j انجام شد. بررسی داده ها با استفاده از نرم افزار 16spss, تجزیه و تحلیل شده و مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن انجام شد. نمودارها با استفاده از نرم افزارexcel رسم شدند. یافته‌ها: آلودگی ضخامت کوتیکول تحتانی رگبرگ اصلی در برگ پسته و گردو را افزایش داد. ضخامت برگ و طول پارانشیم نردبانی تحت تاثیر آلودگی در برگ گردو افزایش و در برگ پسته کاهش یافت. کاهش قطر مجاری رزین در برگ درختان پسته تحت تاثیر آلودگی قابل توجه بود. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش تاثیرات منفی آلاینده‌های هوا بر ساختار برگ های گیاهان و همچنین مکانیسم های مقاومتی متفاوت در آنها را مشخص نمود. به هر حال متابولیسم گیاه می تواند تحت اثر آلودگی متاثر شده و نهایتا سلامتی مصرف کنندگان آنها را در معرض خطر قرار دهد.

The effect of vehicular air pollution on leaf anatomical characters of some fruit-bearing trees (Case study: traditional Qazvin gardens)

Background and Objective: Air pollution, especially the portion related to Motor vehicles, is a serious problem in many heavily polluted areas in the world. This investigation was conducted to study the effects of the air pollution on the anatomical structure of leaf in some valuable fruitbearing trees in Traditional Qazvin gardens.Materials and Methods: In this study, 72 leaf samples were randomly collected from the contaminated and control areas from traditional Qazvin gardens in 2018. Three leaves of each sample were selected randomly and were submerged into the fixative solution. Then the samples were sliced using a microtome after embedding in the paraffin. Staining was carried out with hematoxylin and eosin. Measurements at cellular levels were performed by Image J. Data were analyzed by SPSS 16 software. Comparison of the means was done by Duncan's test and the charts were drown using Excel.Results: The thickness of the lower cuticle of the main leaf's vein was significantly increased in both plants. The leaf thickness and length of palisade parenchyma in the polluted areas were increased in Juglans regia in comparison to Pistacia vera. In addition, the resin duct's diameter of the leaves of the P. vera was significantly decreased as compared with those of the control areas.Conclusion: The results revealed some of the negative effects of air pollution on the anatomical structure of the leaves, and on several various resistance mechanisms of them. In conclusion, the metabolism of the plants can be affected by air pollution and consequently their consumers health may be at risk.