تعیین آسیب پذیری آبخوان اردبیل با استفاده از روش دراستیک در Gis

زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی یکی از با ارزش ترین منابع هر کشور محسوب می شود. در دشت اردبیل رونق فعالیت های کشاورزی و استفاده غیرمتعارف از کودهای شیمیایی و آفت کش ها، دفع نادرست فاضلاب های شهری و شهرک های صنعتی می تواند باعث آلودگی آب های زیرزمینی شود. با توجه به اینکه حذف آلودگی از منابع آب های زیرزمینی پرهزینه است یکی از روش های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب زیرزمینی، شناسایی پهنه های آسیب پذیر آبخوان جهت مدیریت زیست محیطی منابع آب و توسعه پایدار است. روش بررسی: در این مطالعه برای تعیین آسیب پذیری آبخوان اردبیل، ابتدا 52 داده اکسلی چاه های پیزومتری، 43 داده اکسلی آزمایش پمپاژ، میانگین بارندگی سالیانه از داده های 8 ایستگاه، 45 داده لاگ حفاری مربوط به چاه های اکتشافی، نقشه کاربری اراضی، نقشه توپوگرافی و نقشه زمین شناسی جمع آوری شدند. سپس تمامی داده ها برای آماده سازی لایه های اطلاعاتی عمق آب زیرزمینی (d)، تغذیه (r)، محیط آبخوان (a)، محیط خاک (s)، توپوگرافی (t)، اثر منطقه غیراشباع (i) و هدایت هیدرولیکی آبخوان (c) در نرم افزار arcgis تهیه شدند و مطابق با روش دراستیک همپوشانی انجام گرفت.یافته ها: نقشه پهنه بندی حاصل از همپوشانی نشان داد که دامنه شاخص دراستیک از 63 تا 195 است. مناطق با امتیاز بالای آسیب پذیری دارای ویژگی هایی مانند عمق کم آب زیرزمینی، بافت درشت خاک، عمق کم خاک و شیب کمتر بودند. صحت سنجی نقشه حاصل از مدل دراستیک با نقشه توزیع غلظت نیترات بیانگر غلظت بالای نیترات در پهنه مستعد به آسیب پذیری است. نتیجه گیری: مناطق با آسیب پذیری بالا در شمال غرب و قسمت های مرکزی دشت واقع شده اند. نتایج این تحقیق به کاهش اثرات زیست محیطی آلاینده ها بر روی منابع آب زیرزمینی در آینده کمک خواهد کرد.

Determination of vulnerability of aquifer Ardebil using DRASTIC method in GIS

Background and Objective: Groundwater resources are the most valuable resources of each country. Development of agricultural activities in Ardabil plain and overuse of fertilizers and pesticides, improper disposal of municipal sewage and industrial areas are responsible for groundwater pollution. Cleanup of groundwater resources is very difficult and expensive. One of suitable method in preventing groundwater contamination is determination of the vulnerable zones of an aquifer to manage water resources and sustainable development. Materials and Methods: In this study for determining of vulnerability of aquifer Ardebil, information of 52 observational wells, 43 pumping tests, average of annual precipitation of 8 stations, 45 logs of exploration wells, land use map, topographic map and geological map have been gathered. Then, data layers of groundwater depth (D), Recharge (R), Aquifer media (A), Soil media (S), topography (T), impact of vadose zone (I) and hydraulic conductivity of aquifer (C) were prepared and overlaid based on DRASTIC method in ArcGIS software.Results: Zoning map of DRASTIC method showed that DRASTIC index varied between 63 to 195 units. Areas with high vulnerability potential were characteristic with shallow depth groundwater, coarsetexture soil, thin soil and gentle topographic slope. Accuracy of the zoning map was evaluated by nitrate concentration map which showed the increase of DRASTIC index with nitrate concentration.Conclusion: Northwestern and central parts of the Ardabil plain showed high vulnerability. The results of this study could help to reduce the environmental impact of contaminants on groundwater resources of the study area in future.