رتبه بندی بیمارستان‌ها در زمینه معیارهای کاهش پسماندهای بیمارستانی (مطالعه موردی: بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی)

زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی یکی از معضلات زیست محیطی است. بی توجهی به مدیریت این پسماندها باعث شیوع انواع بیماری ها می شود. هدف این پژوهش، رتبه بندی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رویکرد بررسی معیارهای کاهش پسماندهای بیمارستانی است. روش بررسی: ابتدا مرور مطالعات گذشته در سطح ملی و بین المللی انجام پذیرفت. براساس مطالعات انجام شده، 12 معیار و 30 زیرمعیار مرتبط با کاهش تولید پسماند بیمارستانی انتخاب گردید. پس از طراحی پرسشنامه براساس معیارهای مذکور، اطلاعات لازم از شش بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جمع آوری شد. از برنامه نویسی روش های topsis و vikor در محیط matlab به عنوان روش های رتبه بندی بیمارستان ها بر اساس معیارهای کاهش پسماند استفاده گردید. یافته ها: نتایج ترکیبی دو روش topsis و vikor با استفاده از میانگین وزنی، نشان می دهد بیمارستان (ج) در رتبه اول، بیمارستان (ب) در رتبه دوم و بیمارستان (الف) در رتبه سوم در زمینه مدیریت پسماند قرار دارند. همچنین معیارهای نیروی انسانی، حمایت مدیران، الگوی صحیح مدیریت ملزومات، الگوی صحیح ارائه خدمات، کیفیت لوازم و تجهیزات و تفکیک در مبدا تولید از جمله معیارهای موثر بر کاهش میزان پسماندهای تولیدی و بهبود نظام مدیریت پسماند هستند.نتیجه گیری: روش ترکیبی topsis و vikor برای بررسی رتبه بندی بیمارستان ها از لحاظ مدیریت پسماند، می تواند به عنوان ابزاری سودمند مورد استفاده قرار گرفته و زمینه بهبود اقدامات و ارتقای برنامه ها و فعالیت ها را فراهم آورد.

Ranking the hospitals in terms of hospital waste reduction criteriacase study: educational hospitals of Shahid Beheshti University of Medical Sciences (SBUMS)

Background and Objective: Medical waste is among the environmental problems. Failure to manage these wastes leads to the prevalence of various diseases. This study aimed to rank the educational hospitals of SBUMS by assessing medical waste reduction.Materials and Methods: First, a review of past national and international studies was performed and accordingly, 12 criteria and 30 subcriteria for reduction of medical waste production were selected. After developing a questionnaire based on such criteria, data was collected from six SBUMS hospitals. Then, TOPSIS and VIKOR techniques in MATLAB were used as ranking methods of hospitals.Results: The combined results of TOPSIS and VIKOR methods using weighted average indicated that Hospital (C), Hospitals (B) and (A) were respectively ranked first, second and third in terms of waste management. Moreover, the effective measures to reduce the amount of waste production and to improve the waste management system include human resource, management support, proper management of supplies, proper model of service delivery, quality of supplies and equipment, and waste sorting at source.Conclusion: A combined method consisting of TOPSIS and VIKOR for evaluation of ranking of hospitals in terms of waste management can be a helpful tool in planning waste management, and can provide a basis for improving measures and promoting programs and activities.