ارزیابی سطح آگاهی و رفتارهای زیست محیطی شهروندان (مورد مطالعه: جمعیت شهری یزد)

زمینه و هدف: امروزه با افزایش مسائل زیست محیطی از قبیل بحران انرژی، تغییر آب و هوا، اتلاف و تخریب منابع طبیعی و افزایش مواد زائد ناشی از توسعه شهرنشینی، اثر انسان بر محیط از چالشی ترین مسائل مورد توجه مجامع علمی عصر حاضر است. پژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آگاهی و رفتارهای زیست محیطی شهروندان یزد انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مقطعیتحلیلی روی 1000 نفر از شهروندان یزد در سال 1397 به شیوه نمونه گیری خوشه ای انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد سنجش آگاهی، نگرش و رفتار زیست محیطی بود. دامنه نمره برای سه ساختار آگاهی، نگرش و عملکرد به ترتیب 120، 6513 و 8517 بود. داده ها با استفاده از نرم افزار spss,16 با آمار توصیفی و آزمون های تحلیلی در سطح معنی داری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: صد در صد از پرسشنامه ها تکمیل شد. میانگین نمره آگاهی و نگرش زیست محیطی به ترتیب 3/92 ±8/32 و 8/28 ±36/15 (متوسط) و رفتار زیست محیطی 7/14 ±26/19 (ضعیف ) بود. بین آگاهی و رفتار زیست محیطی زنان و مردان اختلاف آماری معنی داری وجود داشت بطوری که میزان آگاهی و رفتار زیست محیطی زنان بالاتر بود (p<0/05). بیشترین منبع کسب اطلاعات زیست محیطی رادیو و تلویزیون (42 درصد) بود . نتیجه گیری: علیرغم وجود آگاهی و نگرش نسبتا مناسب نسبت به محیط زیست، اکثریت افراد به لحاظ رفتار زیست محیطی، عملکرد ضعیفی داشته اند. بنابراین برخورداری از آگاهی زیست محیطی نمی تواند تضمینی برای انجام رفتار زیست محیطی باشد، بلکه در این میان نیازمند شرایط و ساختار اجتماعی ترغیب کننده و تسهیل کننده انجام رفتارهای زیست محیطی وجود دارد.

Evaluation of environmental awareness and behavior of citizens (case study: Yazd urban population)

Background and Objective: Nowadays, with the increasing environmental issues such as energy crisis, climate change, waste generation and destruction of natural resources and the increase of waste materials due to the development of urbanization, human impact on the environment is one of the most challenging issues of the scientific community. The purpose of this study was to measure the level of awareness and environmental behaviors of Yazd citizens.Materials and Methods: This crosssectional study was carried out on 1000 residents of Yazd in 2018 by cluster sampling. The data collection tool was a standard questionnaire for knowledge, attitude and environmental behavior. The score range for the three knowledge, attitude and practice structures was 012, 1365, and 1755, respectively. Data were analyzed using descriptive statistics and analytical tests at the significance level of 0.05 using spss16 software.Results: One hundred percent of the questionnaires were completed. Mean score of knowledge and environmental attitude was 8.23 ± 3.92 and 36.15 ± 8.28 (moderate), and of the environmental behavior was 26.19 ± 7.14 (poor). There was a significant statistical difference between knowledge and environmental behavior of women and men. The level of knowledge and environmental behavior of women was higher (p<0.05). The largest source of environmental information was radio and television (42%).Conclusion: Despite the relatively good awareness and attitude towards the environment, the majority of the people had poor performance due to the environmental behavior. Therefore, environmental awareness cannot be a guarantee of environmental behavior. It also needs to encourage persuasive social conditions and structure and facilitating environmental behaviors.