پاگشایی مواجهه با مرگ در داستان «فال خون» داوود غفارزادگان

اسطوره‏ها و آیین‏ها از عناصر بنیادین زیست و فرهنگ بشری‏اند که آرزوها و هراس‏های آدمی را بازتاب می‏دهند. مواجهه با مرگ و مرگ‏آگاهی یکی از بنیادی‏ترین درون‏مایه‏های اسطوره‏ای و آیین‏های آن است. از برجسته‏ترین قالب‏هایی که می‏تواند محملی برای درون‏مایه‏های اسطوره‏‏ای و آیینی ازجمله مرگ‏آگاهی قرار گیرد، روایت‏های داستانی معاصر است. نوشتار حاضر براساس رویکرد اسطوره‏شناسی، با روشی توصیفی ‏تفسیری و با هدف آشکارگی تاثیر درون‏مایۀ مواجهه با مرگ و رسیدن به مرگ‏آگاهی، که از خلال آیین پاگشایی شکل می‏گیرد، به بررسی ساختار و ژرف‏ساخت داستان «فال خون» نوشتۀ داوود غفارزادگان می‏پردازد. داستان «فال خون»، برای برجسته ‏کردن درون‏مایۀ مرگ‏آگاهی، آشکارا براساس ساختار پاگشایی: جدایی، رازآموزی و رازآموختگی شکل می‏گیرد. شخصیت اصلی داستان که سربازی نوآموز است، در ماموریت خود با پدیدار و روی‏دادهای گوناگونی در رسیدن به مقصد خویش روبه‏رو می‏شود. این رخ‏دادها زمینه‏ای را فراهم می‏کنند تا سرباز نوآموز دشوارترین و نهایی‏ترین آزمون‏ خویش را پشت سر بگذارد. دشوارترین آزمون شخصیت اصلی داستان «فال خون»، رسیدن به مرگ‏آگاهی و پذیرفتن مرگ به‌سان جزئی از هستی خویش است. این درون‏مایه که از دغدغه‏های نخستین و همیشگی بشر بوده است، در داستان «فال خون» در کنار عناصر اسطوره‏ای همچون کوه، درخت، عدد، گاو، نام و کلبه می‏نشیند تا به روایت داستانی مدرن، رنگ اسطوره‏ای و آیینی کهن ببخشد. بدین‏ترتیب، هنر، ادبیات و اندیشه‏های مدرن امروزی نه‏تنها از سویه‏های اسطوره‏ای و آیینی کهن نمی‏توانند جدا شوند، بلکه این سویه‏ها با درآمیختن با تاملات همیشگی آدمی، ازجمله مرگ‏آگاهی، زمینۀ غنا و پرتوشگی روایت‏های داستانی امروزین را مهیا می‌سازند.

initiation of facing death in the story of fal -e khoon by dawood ghaffarzadegan

myths and rituals are fundamental elements of human life and culture, reflecting people's desires and fears. the confrontation with death and the consciousness of death is one of the most fundamental themes of mythology and its rituals. contemporary narratives are one of the most prominent formats that can be used as vehicles for mythological and ritual themes, including death consciousness. this article is based on the mythological approach, using a descriptive-interpretive method and aiming to reveal the inner effect of confronting death and reaching the consciousness of death formed by the ritual of initiation, in order to examine the structure and depth of the story fal -e khoon by dawood ghaffarzadegan. the story fal -e khoon, which highlights the theme of death consciousness, is obviously based on the structure of initiation; expulsion, mystery learning and mystery education. the main character of the story, a budding soldier, is confronted with various phenomena and events on his mission to achieve his goal. these events form the basis for the rookie to pass his most difficult and final test. the most difficult test of the main character in the story is to become aware of death and to accept death as part of one's existence. this theme, which was one of the first and constant concerns of mankind, is juxtaposed in the story with mythological elements such as mountains, trees, numbers, cows, names and huts, so that it gives a mythical tinge to a modern story and conveys an ancient ritual. in this way, modern art, literature, and ideas cannot only be separated from ancient mythological and ritual strains; ; rather, these strains, by blending with human's constant reflections, such as death, provide the context for the richness and brilliance of today's narratives.