لایه‌نگاری فضای کربلا در شعر برمبنای نقد جغرافیایی وستفالمطالعه موردی: محتشم کاشانی، موسوی گرمارودی، جورج شکّور

فضای کربلا از دیرباز تا امروز بسیار متکثر و پویا بوده و به همین دلیل تصاویر ذهنی نویسندگان نیز از این فضا متکثر و پویاست. نقد جغرافیایی از رویکردهای جدید میان‌رشته‌ای است که به فضا به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم دوران پست‌مدرن توجه خاصی دارد. این نقد تعامل میان سوژه و فضا را درنظر می‌گیرد و از فضای جغرافیایی به فضای تخیلی در ادبیات گذر می‌کند. هدف اصلی این پژوهش مطالعۀ تاثیر رسوب‌گذاریِ فضا بر خوانش مخاطب از اشعار شاعران مورد مطالعه است. این رسوب‌گذاری فضا نیز بر اثر انباشتگی زمانی رخ می‌دهد و موجب می‌شود لایه‌های مختلف متنی در فضا و جغرافیا شکل بگیرد. بر این اساس، پژوهشگران با توجه به اصل فضا ‌زمانمندیِ نقد جغرافیاییِ وستفال، به‌دنبال کشف لایه‌های فضا‌ ‌‌زمانیِ شکل‌دهندۀ فضای کربلا در این اشعار هستند. نتیجه حاکی از آن است که این لایه‌ها قابلیت معرفی فضا و هویت‌‌بخشی به شاعر را داشته و آن‌ها با ایجاد دیالکتیک بین خود و دیگری، هویت خود را آشکار و هویت دیگری را افشا می‌کنند. همچنین با توجه به اصل چندکانونگیِ وستفال که به نگاه‌های متفاوت ازجمله نگاه درون‌زاد، برون‌زاد و دگرزاد توجه دارد، در بررسی فضای کربلا نگاه شاعر مسیحی به‌عنوان نگاه برون‌زاد درمقابل نگاه شاعر مسلمان (نگاه درون‌زاد) درنظر گرفته شده است و تلاش می‌شود تا هم‌گرایی میان این سه شاعر مشخص شود.

Stratification of Karbala space in poems of Mohtasham Kashani, Mousavi Garmaroudi, and George Shakkour: Based on the Geocriticism of Westphal

Karbala has been a multiple and dynamic space and so the writers rsquo; perspective on it was multiple and dynamic as well. Geocriticism is one of the new interdisciplinary approaches that focuses on space in postmodern era. Geocriticism investigates the relation between subject and space and studies the geographical space and the imaginary space of literary texts. The current study was aimed at investigating the effect of space stratification on readers in a selected number of poems. Such stratification was influenced by time as well, creating different layers of texts in space. The researchers tried to unfold the spacetime layers in these poems that shaped the space of Karbala, based on the spatiotemporality principle of Westphal theory. The results indicated that poets would identify themselves with these layers of space, as they unveil the dialectic between the self and the other. Moreover, in this study the viewpoint of the Christian poet (exogenous) was studied against the Muslim poet (endogenous), by applying multifocalization principle of Westphalian theory. The principle focuses on different points of views being endogenous, exogenous and allogenous. The study reveals the convergence of selected poets rsquo; perspectives