ملاحظات اخلاق زیست محیطی هدایت و چوبک نقد دو داستان

اخلاق زیست محیطی به بررسی ملاحظات اخلاقی دخیل در رابطه انسان با محیط پیرامونش می پردازد. دو داستان »سگ ولگرد « و »انتری که لوطی اش مرده بود « ظرفیت های مشترکی دارند که زمینه ساز نقد و خوانش آن ها با چنین رویکردی است؛ به گونه ای که بیش از سایر خوانش ها، با دنیای ذهنی صاحبان این دو اثر و نیز با متن آن ها همخوانی دارد. در این مقاله، ملاحظات اخلاق زیست محیطی این دو اثر را به شکلی تطبیقی بیان خواهیم کرد و دلایل توجیهی نویسندگان را در لزوم رعایت اخلاق و حقوق حیوانات برخواهیم شمرد. این دلایل شامل دو نوع منطقی و عقلانی، و احساسی و اقناعی است که از این دو اثر استخراج و استنباط شده است. تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. نتایج نشان می دهد بیشترین تکیه نویسندگان بر توجیهات احساسی و اقناعی در این دو داستان است؛ همچنین، بیانگر نزدیکی دیدگاه های اخلاقی این دو نویسنده با بعضی آموزه های سنتی و نیز نظریه های جدید در حوزه اخلاق حیوانات ازجمله دیدگاه کانت و آلبرت شوایتزر است. توصیفات و ماجرای این دو داستان نوعی مبارزه با گونه گرایی را با شگردهای گوناگون ادبی ترویج می کنند.