از همانندسازی تا فردیت؛ چالشِ «خود» شدن در اشعار نسیمیبا تکیه بر نقد روان‌کاوانه کهن‌الگوی انسان کامل

برخی الگوهای رفتاریِ عاطفی و فکری که به طور ارثی در همه انسان ها به ودیعه گذاشته شده و یونگ با عنوان کهن الگو از آن ها یاد کرده است، در روند رشد شخصیتی انسان تاثیر بسزایی می گذارند. این تصاویر ازلی از «ناخودآگاه جمعی» سرچشمه می گیرند و از آنجا که شعر عرفانی نیز دستاورد الهام شاعر از این لایه روان است، کهن الگوهای زیادی در آن تجلی می یابند. انگاره «انسان کامل» ازجمله این کهن الگوهاست که ظهور آن در شعر عرفانی بیانگر چالش شاعر برای خودشکوفایی و رسیدن به «خود» است. این جستار با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مکتب روان شناسی تحلیلیِ یونگ، بر آن است تا شخصیت عمادالدین نسیمی را با توجه به انگاره انسان کامل در اشعار عرفانی اش، نقد روان شناختی کند. این کهن الگو در نتیجه «فرافکنی»، در قالب شخصیت های مختلفی مثل پیامبر صلّی الله علیه وآله، فضل الله نعیمی و... در شعر این شاعر تجلی یافته است. ظهور این انگاره در شعر نسیمی کارکرد خاصی دارد و هدف آن رساندن شاعر به «خود»، پس از طی مراحل «همانند سازی»، «تورم روانی»، «فرافکنی» و «فردیت » است.