سبک شناسی عروضی رباعیات خیام

درباره تعداد رباعیات اصیل خیام همواره اختلاف نظر وجود داشته است. بررسی های سبک شناسانه در کنار سایر روش ها می تواند به شناخت رباعیات اصیل کمک کند. علم عروض نیز از دانشهای ادبی است که توانایی ارائه ی ویژگی ها و مشخصات سبکی را دارد و می تواند از ابزارهای شناخت سبک رباعیات خیام شمرده شود. در این مقاله اگرچه هدف اصلی، شناخت سبک عروضی رباعیات خیام از طریق تعیین بسامد متغیرهای مختلف عروضی است، به ناگزیر وزن رباعی در معنای عام نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که برخی از ویژگی های عروضی در رباعیات خیام چنان بسامد کم یا چنان بسامد زیادی دارند که می توانند ما را به سمت وسوی شناخت سبک فردی عروضی رهنمون شوند: در رباعیات خیام شاخه اخرم بسیار به ندرت به کار می رود. رکن دوم رباعیات خیام تسکین نمی گیرد. بیش از 95 درصد مصراع ها تنها در چهار وزن سروده شده اند و در کل 256 الگوی اصلی برای رباعیات خیام وجود دارد.

Prosodic stylistics in Khayyam’s Quatrains(rubaiyats)

There have been disagreements on the number of original Khayyam rsquo;s Quatrains (rubaiyat). Stylistics approaches can help to distinguish the original Quatrains. The prosody has the ability to show some stylistic characteristics. Although the main goal of this study is to find the prosodic style of Khayyam rsquo;s Quatrains by determining the Frequency of prosodic factors, there was no way to study prosody of Quatrains in general. The history of finding the main meter of Quatrain is studied in critical view. The results show that the frequencies of prosodic factors is effective and useful in realizing Khayyam rsquo;s personal style. Some prosodic factors have high frequencies and others have low frequencies: three long syllables is not used as the first foot generally; In the second foot, two short syllables are not substituted with one long syllable. %95 of Quatrains have composed in just 4 meters. 256 prosodic patterns could be distinguished on the whole.