روزنامه‌نگاری کُنشگر چشم‌اندازی نو در ارتباطات توسعه (مطالعه موردی: رسانه‌ای‌شدن میراث فرهنگی در ایران)

طی سال‌های اخیر، رویکردهای نوینی در روزنامه‌نگاری شکل گرفته‌است که روزنامه‌نگاری شهروندی، روزنامه‌نگاری صلح، روزنامه‌نگاری‏ گفت‌وگو، روزنامه‌نگاری‏ محیط‌زیست و روزنامه‌نگاری‏ سلامت از جمله آنهاست.در این میان روزنامه‌نگاری کُنشگر و استفاده از رسانه‌های جایگزین جایگاه ویژه‌ای در ارتباطات توسعه به خود اختصاص داده‌است. در این مقاله سعی شده‌است شکل‌گیری این نوع روزنامه‌نگاری در ایران بررسی شود. از آنجا که اولین نمونه‌های این نوع ارتباطات در حوزه میراث فرهنگی بوده‌است، این مقاله به این موضوع پرداخته‌است. در ابتدا سیر تطور و شکل گیری رسانه های کُنشگر و جایگاه آنها در زیست بوم جدید رسانه ای مورد بررسی قرار گرفته و با تکیه بر مبانی ارتباطی آن در دو نظریه مهم ”جامعه شبکه‌ای“ مانویل کاستلز و ” ارتباطات مشارکتی“ جان سرواس که مفهوم ”روزنامه‌نگاری کُنشگر “ تشریح شده‌است. پس از آن نحوه رسانه ای شدن میراث فرهنگی در ایران که بخشی از آن با روش های روزنامه نگاری کُنشگر و جایگزین سازگار بوده، مورد مطالعه قرار گرفته و با متخصصان و کارشناسان و روزنامه نگاران و کُنشگران این حوزه گفت‌وگو شده‌است. در این تحقیق با استفاده از روش نظریه زمینه ای (grounded theory) نهایتاً وضع موجود و مطلوب روزنامه‌نگاری کُنشگر در حوزه میراث فرهنگی در قالب دو مدل به تصویر در آمده‌است.