بازنمایی هویت ملی به‌عنوان امر سیاسـی در مجمـوعه‌های تاریخی تلویزیـون جمهـوری اسلامی ‌ایـران

در دهه‌های اخیر و متاثر از چرخش های فکری به‌وجود آمده، امر سیاسی خصلتی رسانه ای یافته‌است و رسانه ها در زیست جهان سیاست، به مهم ترین بستر بازنمایی و منازعه معنایی تبدیل شده اند. بازنمایی و معناسازی های رسانه-ای، اموری ذاتی و طبیعی نیستند، بلکه برساخته هایی گفتمانی بوده که بر روابط قدرت دلالت می کنند. در این مقاله تحت‌تاثیر رویکرد ”مطالعات فرهنگی“ و با بهره گیری از نظریه‌های ”برساخت‌گرایانه بازنمایی“ استوارت هال و ”هژمونی“ گرامشی، نحوه بازنمایی رسانه ای هویت ملی و ابعاد سیاسی آن در سریال های تاریخی تلویزیونی مورد بررسی قرار می گیرد. برای این منظور، به‌صورت تصادفی پنج سریال تلویزیونی در ژانر ” تاریخی“ که در دهه‌های اخیر از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش شده اند را مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار داده ایم. نتایج حاصل شده نشان می دهد که قدرت سیاسی عنصری تعیین کننده در بازنمایی رسانه ای به‌شمار می رود و متاثر از تعیین-کنندگی چنین قدرتی که در گفتمان سیاسی حاکم تجلی‌یافته، بازنمایی هویت ملی و ابعاد سیاسی آن در مجموعه‌های تلویزیونی خصلتی ایدیولوژیک یافته‌است. گفتمان سیاسی حاکم از طریق هژمونی مدنی در رسانه‌ها، فرایندی را در برنامه‌های تلویزیونی ایجاد کرده‌است که منجر به بازنمایی ایدیولوژیک هویت ملی و ابعاد سیاسی آن شده‌است.