تحلیل سلسله مراتبی فازی موانع و چالش‌های شکل‌گیری خبرنگاری تحقیقی در صدا و سیما

روزنامه‌نگاری و خبرنگاری تحقیقی، یکی از تاثیرگذارترین شیوه‌های روزنامه‌نگاری در جهان است؛ با این حال، این سبک روزنامه‌نگاری با همه جذابیت و اهمیتی که دارد، از دیدگاه خبرنگاران و خبرگان رسانه، هنوز در ایران چندان شناخته‌شده نیست. هدف این مقاله شناسایی موانع و چالش‌های خبرنگاری تحقیقی در سازمان صداوسیما است و پرسش اصلی این مقاله این است که با توجه به جایگاه صداوسیما در فضای رسانه‌ای کشور، موانع و چالش‌های خبرنگاری تحقیقی در صداوسیما کدام‌اند؟ برای پاسخ به این سوال، پس از بررسی ادبیات نظری و تجربی تحقیق، مصاحبه‌های نیمه ساخت‌یافته با خبرگان انجام شده است. برای رسیدن به جامعه نمونه، ویژگی‌هایی تعریف شده است و درنهایت، افراد دارای آن ویژگی‌ها، برای مصاحبه انتخاب شده‌اند. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده و با 30 نفر از استادان دانشگاه، مدیران ارشد خبر، سردبیران و خبرنگارانی مصاحبه شده که بیش از 10 سال سابقه کار حرفه‌ای مرتبط داشتند؛ معیار بسندگی مصاحبه‌ها، دستیابی به اشباع نظری بوده است. پس از کدگذاری، با استفاده از نرم‌افزار مکس‌کیودا، اولویت اثرگذاری هر یک از این عوامل، با بهره‌گیری از تحلیل سلسه‌مراتبی و نظرات 10 نفر از داوران در نرم‌افزار ای‌اچ‌پی مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد پنج عامل فضای بسته سیاسی، فقدان امنیت شغلی خبرنگاران در ساختار کنونی سازمان صداوسیما و خبرنگاری وابسته به دولت/ حاکمیت، رشد فضای خبرنگاری سلبریتی و کاهش آموزش و سواد خبرنگاری، از اصلی‌ترین موانع شکل‌گیری خبرنگاری تحقیقی در سازمان صداوسیما به شمار می‌روند.

Fuzzy Hierarchical Analysis of Barriers and Challengesto the Formation of Investigative Reporting in IRIB

Investigative journalism/ Reporting is one of the most influential journalistic methods in the world, but according to journalists and media experts, this style, with all its charms and importance, is still not well known in Iran. Accordingly, the main question of this article was that considering the role of national media in the country’s media space, what are the obstacles and challenges of investigative journalism in IRIB? To answer this question, after reviewing the theoretical and experimental literature of the research, as well as insemi structured interviews with experts have been conducted. The statistical population includes experts and experts in media management, managers of TV networks, senior managers of IRIB and all who have been experts in the field of media and investigative journalism. Sampling was purposeful and 30 respondents were selected from among university professors, senior news executives, editors and journalists with more than 10 years of professional experience. The criterion for the adequacy of the interviews was to achieve theoretical saturation. Using maxqda software, in the next step, the priority of the effectiveness of each of these factors was determined using hierarchical analysis using the opinions of 10 judges in AHP software. The results of this study show that five factors: closed political space, lack of job security of journalists in the current structure in IRIB and governmentaffiliated journalism, growth of celebrity journalist space and decline in journalism education and literacy are the main obstacles to the formation of investigative journalism in the Broadcasting Organization.