بررسی ونقد کتاب تفکر و سواد رسانه ای(نظری فنی حرفه ای کاردانش) پایه دهم دوره متوسطه 1395

زندگی بدون سواد رسانه‌ای در قرن بیست و یکم، قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. به عبارتی سواد رسانه‌ای، با توانمند کردن انسان بر درک نحوه کار رسانه‌ها و نحوه معنی‌سازی آنها، ماهیت و اهداف تولید پیام رسانه‌ها و تاثیرات و تکنیک‌های رسانه‌های گوناگون، او را از حالت انفعال خارج کرده و در برابر تاثیر رسانه‌ها فعال، هدفمند و مقاوم می‌سازد (hobbs, 2003: 20). با توجه به اینکه عرصه تعلیم و تربیت امروز، عرصه دانش‌اندوزی نیست، بلکه عرصه مهارت‌آموزی به‌ویژه برای دانش‌آموزان، به عنوان کُنشگران فعال اجتماعی جامعه است؛ به منظور جبران خلاهای آموزشی در حوزه سواد رسانه‌ای نوجوانان، در برنامه درسی متوسطه دوم، درس دو واحدی “ تفکر و سواد رسانه‌ای” برای نخستین بار، در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامه‌‌ریزی آموزشی (شورای برنامه‌‌ریزی و تالیف کتاب‌های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهت‌گیری بسته آموزشی تفکر و سواد رسانه‌ای پایه دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه، و تولید موثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانه بهره‌مندی از پیام‌های رسانه‌ای است که از شش فصل تشکیل شده است. در این نوشتار نویسندگان قصد خوانش متن مقدس را ندارند، که  قطعاً بی نقص است؛ بلکه هدف ارائه پیشنهادها و ایده‌های اصلاحی، جهت ارتقای کیفی محتوای کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای برای فرزندان وطن است. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسئله‌محور بوده و از چهار مرحله آموزش سواد رسانه‌ای که شامل: 1. دسترسی؛ 2. تحلیل؛ 3. تفکر نقادانه؛ 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شده است. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانش‌آموزان هستند، به دو گروه کل‌نگر و جزئی‌نگر تقسیم شده‌اند.