مفهوم روش‌های تشخیص در حقوق اختراعات در پرتو حق بر سلامت

اگرچه روش های تشخیص بیماری ها در ماده 4 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری کشور ما از حوزه اختراعات قابل حمایت خارج شده اند، اما در خصوص ماهیت این استثنا و حدود و ثغور آن در نظام حقوقی ما مباحث چندانی مطرح نگردیده است. بررسی ماهیت روش های استثنا شده، مستلزم شناخت مبانی این استثنا می باشد و بدون در نظرگرفتن این مبانی نمی توان به شناخت صحیحی از ماهیت، حدود و ثغور روش های تشخیص پرداخت. برای استثنای روش های تشخیص از حوزه حمایت حقوق اختراعات مبانی متعددی ذکر گردیده است که می توان به حق دسترسی به سلامت به عنوان یکی از مهم ترین این مبانی اشاره کرد. در این مقاله ابتدا به بررسی چالش های حقوق بشری حمایت از روش های تشخیص خواهیم پرداخت، سپس به تفسیر ماهیت روش های تشخیص در پرتو حق دسترسی به سلامت می پردازیم و در پرتو این مبنا به بررسی تفاسیری که در اداره ثبت اختراعات اروپا در خصوص این روش ها مطرح گردیده است، می پردازیم. در پایان، با بهره گیری از این مبنا، مواردی همچون نقش مداخله پزشک و اعمال بر بدن انسان در صدق عنوان روش های تشخیص و شمول استثنا بر اجزای روش های تشخیص را بررسی خواهیم نمود.