نقش مقررات ایمنی زیستی، حفاظت زیستی و مرامنامه‌های اخلاقی و حقوقی در پژوهش‌های طب نظامی در اجرای اهداف کنوانسیون خلع سلاح بیولوژیک

توسعه علوم پایه پزشکی، زیست‌شناسی و به‌ویژه روش‌های نوترکیبی ژن، مهندسی ژنتیک و فناوری زیستی در عرصه‌های مختلف تحقیقاتی، و نقش آن در زندگی و سلامت بشر و محیط زیست سبب گردیده است تا برای پیشگیری از آسیب‌های احتمالی و یا بروز خطرات پیش‌بینی نشده حاصل از پژوهش‌های علمی، مقررات ایمنی زیستی، حفاظت زیستی و مرامنامه‌های حقوقی و اخلاقی جهت محققین، کارشناسان آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی تنطیم گردد.مقررات ایمنی زیستی، اخلاقی و حقوقی مختلفی در این زمینه توسط سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان بهداشت جهانی، پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا وابسته به کنوانسیون تنوع زیستی و همچنین توسط کشورهای مختلف جهت کنترل خطرات ناشی از فعالیت‌های آزمایشگاهی با عوامل بیولوژیک خطرزا تهیه و تدوین شده است. کنوانسیون خلع سلاح بیولوژیک به‌عنوان یک معاهده بین‌المللی جهت پیشگیری از توسعه سلاح‌های بیولوژیک و بیوتروریسم تلاش دارد تا با فرایندهای مختلفی احتمال این تهدید خطرناک را کاهش دهد. متاسفانه روند اصلی توانمند نمودن این کنوانسیون که در طی مذاکرات چندین ساله جهت تدوین پرتکل الحاقی و اجرایی نمودن آن با مخالفت آمریکا در سال 2001 متوقف گردیده و روند جدیدی جهت ادامه مذاکرات آغاز گردید.مواد و روش کار: در این تحقیق با گردآوری مطالب شامل مقررات ایمنی زیستی و مقررات حقوقی تدوین شده توسط سازمان‌های بین‌المللی به بررسی نقش این مقررات در اجرای اهداف کنوانسیون خلع سلاح بیولوژیک پرداخته شده است.نتایج: در این روند موضوعاتی چون ایجاد مقررات ملی ایمنی زیستی و حفاظت زیستی و همچنین تدوین مرامنامه‌های اخلاقی و حقوقی جهت پژوهش‌های علوم پایه و پزشکی و آشنا نمودن محققین و متخصصین رشته‌های پایه و بالینی با تحقیقات موسوم به دومنظوره مطرح گردیده است که موضوع سال 2005 اجلاس متخصصین بحث در زمینه تدوین این مرامنامه‌ها بوده است و قرار است حاصل آن در اجلاس بازنگری ششم کنوانسیون مورد بررسی قرار گیرد.بنابراین ضرورت آشنایی محققین و دانشمندان رشته‌های مختلف به‌ویژه محققین طب نظامی با مقررات ایمنی و مرامنامه‌های حقوقی و اخلاقی در این زمینه وجود دارد.