|
|
|
|
حمایت از منابع ژنتیک در پرتو قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خادمی حجت ,عباسی محمود
|
|
منبع
|
حقوق پزشكي - 1389 - دوره : 4 - شماره : 12 - صفحه:105 -130
|
|
چکیده
|
منابع ژنتیک به معنی مواد ژنتیکی است که از ارزش واقعی یا بالقوه برخوردار باشند. اهمیت اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی منابع مذکور باعث بروز نگرانی جدی در خصوص وقوع سرقت‌زیستی و نادیده انگاشتن حقوق جوامع بومی و محلی در شیوه بهره‌برداری از این منابع و امکان محو و نابودی آن‌ها شده است. کشور ایران به دلیل برخورداری از منابع غنی ژنتیکی و در راستای اِعمال حاکمیت ملی خویش باید به دو رویکرد حفاظت از این منابع در مقابل صدمه و اتلاف و حمایت از این منابع در مقابل سرقت‌زیستی و سویاستفاده و بهره‌برداری بدون مجوز، توجه ویژه داشته باشد. یکی از روش‌های حمایت، جلوگیری از کسب ناعادلانه و غیرمنصفانه حقوق مالکیت فکری بر منابع ژنتیک توسط اشخاصی به جز جوامع دارنده و تامین‌کننده این منابع می‌باشد که به عنوان حمایت سلبی شناخته می‌شود. این صورت از حمایت در بند (د) ماده (4) قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری ایران مصوب 1387 پیش‌بینی شده است. تصویب این بند همچنین مخالفت‌هایی را نیز در پی‌داشت که عمدتاً از سوی متخصصان زیست‌فن‌آوری ابراز می‌شد؛ لذا این مقاله با هدف بررسی وضعیت فعلی نظام حقوقی ثبت اختراع کشور در حفاظت و حمایت از منابع ژنتیک و دلایل موافقان و مخالفان حمایت سلبی و نیز لزوم تدوین نظام حمایت ایجابی از منابع ژنتیک تدوین شده است.
|
|
کلیدواژه
|
منابع ژنتیک ,سرقت زیستی ,حمایت سلبی ,حمایت ایجابی ,حقوق مالکیت فکری ,Genetic Resources ,Biopiracy ,Defensive Protection ,Positive Protection ,Intellectual Property Rights
|
|
آدرس
|
دانشجوی دکترای حقوق بیوتکنولوژی دانشگاه برن، مدیر گروه اخلاق زیستی ستاد توسعه زیست فناوری و عضو پیوسته انجمن علمی حقوق پزشکی ایران, ایران, دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی, دبیر انجمن علمی حقوق پزشکی ایران، رییس کمیته حقوق، اخلاق و استاندارد ستاد توسعه زیست‌فناوری و رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی , ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|