بررسی تطبیقی رویه های ضدرقابتی در صنعت دارو در نظام های حقوقی ایران، اتحادیه اروپایی و ایالات متحده آمریکا: با تاکید بر کرونا

زمینه و هدف: محصولات و خدمات دارویی، به علت اینکه با حق بر سلامت افراد در ارتباط است، به عنوان یکی از حوزه های مهم تجاری همواره دیده شده است که علاوه بر مباحث رقابتی، شاهد ابعاد سیاسی، اجتماعی و امنیتی بوده اند. مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به جمع آوری مطالب پرداخته شده است. ضمن این که این رویکرد به صورت تطبیقی در نظام های حقوقی ایران، اتحادیه اروپایی و ایالات متحده آمریکا انجام شده است. یافته‌ها: رقابت در حوزه صنعت دارویی موجب کنترل قیمت محصولات دارویی، افزایش قدرت انتخاب مشتریان و کیفیت کالاها و خدمات دارویی می شود. با این حال، آنچه به ویژه در دو دهه اخیر در صنعت دارویی، جهان شاهد آن بوده است روند معکوسی بوده است و رفتارهایی از جمله ادغام صنایع دارویی، انحصار دارویی و کمک های دولتی به صنایع دارویی که می تواند از مصادیق رویه های ضدرقابتی باشد، بوجود آمده است که نهایتا به افزایش هزینه خدمات و محصولات دارویی برای بیماران و سیستم های ملی خدمات درمانی منتهی شده و می شود. با شیوع کرونا در سال 2019 میلادی، موضوع رویه های ضدرقابتی صنایع دارویی مجددا مطرح شده است. ملاحظات اخلاقی: در تمامی مراحل نگارش متن مقاله و اصلاح آن، اصول امانت داری، صداقت و اصالت متن مورد رعایت قرار گرفت. نتیجه‌گیری: نتیجه تحقیق حاضر آن است که اولا در سطح اتحادیه اروپایی بر مبنای بند 5 ماده 125 معاهده لیسبون، قانون گذاری در زمینه بخش های سلامت و تامین مالی آن ها اساسا به دولت های عضو واگذار شده است و همین موضوع نیز موجب شده است که در عرصه صنعت دارو نیز، دولت های عضو هر یک سیاست های مستقلی در این زمینه دارند. ثانیا بر مبنای تبصره یک ماده 3 قانون مربوط به مقررات امور دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی ایران، از آنجا که واردات و خرید و فروش دارو بدون اجازه وزارت بهداشت ممنوع شده است و از یک منظر دیگر، جرم انگاری برای این موضوع در نظر گرفته شده است، می توان یکی از مصادیق جرم ها را رویه های ضدرقابتی در صنعت دارو دانست. ثالثا انحصار دارویی، ادغام صنایع دارویی، کمک های دولت ها به صنایع دارویی برای اکتشاف واکسن کرونا از مهم ترین رویه های ضدرقابتی در صنعت دارویی است.

A Comparative Study of Anti-Competitive Practices in the Pharmaceutical Industry in the Legal Systems of Iran, the European Union and the United States of America: Emphasis on Corona

Background and Aim: Pharmaceutical products and services, because they are related to the right to health of individuals, have always been seen as one of the important business areas that, in addition to competitive issues, have witnessed political, social and security dimensions.Materials and Methods: In the present study, a descriptiveanalytical approach has been collected. In addition, this approach has been applied comparatively in the legal systems of Iran, the European Union and the United States of America.Results: Competition in the pharmaceutical industry controls the price of pharmaceutical products, increases customer choice and the quality of pharmaceutical goods and services. However, especially in the last two decades in the pharmaceutical industry, the world has witnessed the opposite trend, and behaviors such as the integration of the pharmaceutical industry, drug monopolies and government subsidies to the pharmaceutical industry, which can be examples of Anticompetitive, which ultimately leads to increased costs for services and pharmaceutical products for patients and national health care systems. With the outbreak of Corona in 2019, the issue of anticompetitive practices in the pharmaceutical industry has been raised again.Ethical considerations: In all stages of writing the text of the article and correcting it, the principles of fidelity, honesty and originality of the text were observed.Conclusion: The conclusion of the present study is that, firstly, at the level of the European Union, based on Article 125  of the Lisbon Treaty, legislation in the field of health and its financing is essentially left to the member states, and this has led to In the field of pharmaceutical industry, each member state has its own policies in this area. Secondly, according to a note in Article 3 of the Law on the Regulations of Pharmaceutical, Food and Beverage Affairs of Iran, since the import and sale of drugs is prohibited without the permission of the Ministry of Health, and from another perspective, criminalization of this issue One of the examples of crimes can be considered as anticompetitive practices in the pharmaceutical industry. Third, drug monopolies, the integration of the pharmaceutical industry, and government assistance to the pharmaceutical industry for corona vaccine exploration are among the most important anticompetitive practices in the pharmaceutical industry.Cite this article as: Khalilpour Gorgani M, Niknejad J. A Comparative Study of AntiCompetitive Practices in the Pharmaceutical Industry in the Legal Systems of Iran, the European Union and the United States of America: Emphasis on Corona. Medical Law Journal 2021; 15(56): e62.