نقش آزمایش «dna» در حقوق خانواده و رویه قضائی با تاکید بر نهاد «لعان»

زمینه و هدف: تاثیر آزمایش «dna» بر حقوق خانواده و مشخصا نهاد لعان، موضوع این نوشتار است. براساس نظر کارشناسان علوم زیستی، دقت این آزمایش، برای اثبات رابطه ابوّت، در برخی از موارد تقریبا صد درصد است. اما در فقه و قانون، اثبات نسب و اثبات رابطه ابوّت از طریق اماره فراش است. آراء دیوان عالی کشور معتقدند که اماره فراش مقدم بر آزمایش «dna» است. براساس موازین قانونی، پس از تحقق اماره فراش، برای نفی ولد و نفی رابطه ابوّت، باید از نهاد لعان استفاده کرد. در ماده 1162 قانون مدنی، تقاضای لعان، تنها تا دو ماه بعد از تولد طفل قابل رسیدگی است. این درحالی است که عملا و در عمده موارد، پس از این مدت است که اشخاص به مراجع قانونی مراجعه می کنند که مورد بررسی این تحقیق است.مواد و روش‌ها: روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. این تحقیق با مراجعه به کتاب‌ها و سایت های معتبر و تحلیل نتایج مذکور در آنها تدوین شده است. یافته‌ها: قید دو ماه، در قرآن و سنت نیامده است و ادله مستحکمی ندارد و اکثر فقیهان از جمله محقق حلی، شهید اول، علامه حلی، شهید ثانی، صاحب جواهر و امام خمینی (رضوان الله علیهم) صراحتا این قید را نفی کرده اند.ملاحظات اخلاقی: در استنادات و نقل قول‌ها رعایت امانت و دقت شده است. هدف اخلاقیِ تحقیق، رعایت خواسته افراد و عرف و شرع مبنی بر دانستن نسب واقعی است. نتیجه‌گیری: بهتر است قانون گذار قید دو ماه در ماده 1162 را حذف کند تا هر زمانی که دادگاه به استناد آزمایش «dna» به نبود رابطه ابوّت یقین پیدا کرد، حکم به نفی نسب بدهد و از این طریق، حفظ نسل و نسب که یکی از نگرانی های ذهنی اشخاص و یکی از مقاصد شریعت است، تقویت شود.

Role of DNA Test on Family Law and Judicial Procedure with Emphasis on Leaan Institution

Background and Aim: The effect of DNA test discovery on family law and jurisprudence and specially Leaan Institution is the subject of this study. To prove the paternity (Abbott relationship) according to Biologists the results of the DNA test in some of its cases are 100 percent but in jurisprudence and law, proving the lineage and proving the paternity is through Presumption of Firash. Votes of the Supreme Court hold that Presumption of Firash precedes DNA test. According to the rules if there is Presumption of Firash, the Leaan Institution should be used for denial of the child and paternity. According to Article 1162 of the Civil Code, Leaan’s application can only be processed up to two months after the infant is born. While practically and in most cases after this period that individuals recourse to legal authorities which is the subject of this research. Materials and Methods: The research method is descriptiveanalytical. This research has been compiled by referring to reputable books and sites and analyzing the mentioned results in them. Results: The twomonth restriction is not mentioned in the Qur’an and Sunnah and has no strong reasons and most jurists Including Muhaqqiq alHilli, Muhammad Jamaluddin alMakki alAmili, Zayn alDin alJuba’i al’Amili, Allamah alHilli, Muhammad Hasan alNajafi and, Imam Khomeini have explicitly denied this restriction. Ethical considerations: In the quotes, loyalty and accuracy are considered. The ethical purpose of research is to pay attention to the wishes of individuals and customs and sharia to know the true lineage. Conclusion: It is better for the legislator to remove the twomonth clause in Article 1162. Then if the court was convinced of the absence of paternity based on DNA testing, can rule to deny lineage. In this way, the preservation of lineage, which is one of the mental concerns of individuals, and is one of the purposes of Sharia, will be strengthened.Cite this article as: Mohebalrahman MA, Dehghannejad R, Mohebalrahman MM. Role of DNA Test on Family Law and Judicial Procedure with Emphasis on Leaan Institution. Medical Law Journal 2021; 15(56): e35.