تبیین ماهیت قراردادهای پزشکی با نگاهی به مسئولیت ناشی از عملیات پزشکی

زمینه و هدف: در نظام حقوقی ایران نقض مقررات پزشکی در برخی موارد جرم انگاری و برای پزشک مسئولیت کیفری در نظر گرفته است و در برخی موارد دیگر، موجبات مسئولیت مدنی پزشک را فرآهم آورده است. با در نظر گرفتن این مسئله، هدف از پژوهش حاضر تحلیل ماهیت قراردادهای پزشکی، قلمرو، مبانی و آثار آن است. مواد و روش‌ها: این تحقیق از نوع نظری بوده ‌روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی می‏ باشد و روش جمع‏ آوری اطلاعات بصورت کتابخانه‏ ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. یافته‌ها: یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که قراردادهای پزشکی در قالب یک عنوان مستقل در منابع فقهی و حقوقی مورد شناسایی و اشاره قرار نگرفته است؛ در نتیجه باید قراردادهای مزبور را به عنوان یکی از مصادیق توافقات خصوصی افراد قلمداد نمود. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. نتیجه‌گیری: از آن جا که برای اثبات مسئولیت قراردادی پزشک، نیاز به اثبات تقصیر می باشد، تعهد پزشک در قالب قراردادهای پزشکی، تعهد به وسیله محسوب می شود. علاوه بر این، در قراردادهای مزبور جایگاه و نقش رضایت بیمار به اقدامات پزشک و شرط برائت پزشک از زیان‌های احتمالی ناشی از درمان حائز اهمیت است. عنصر رضایت و تراضی طرفین قرارداد پزشکی، نقش مهمی در رفع مسئولیت پزشک و معافیت او از ضمان و حتی جابجایی بار اثبات دارد.

Explain the nature of medical contracts by looking at the responsibility arising from medical operations

Background and Aim: In the Iranian legal system, violation of medical regulations is considered a crime in some cases and criminal liability for the physician, and in other cases, it has led to the doctor’s civil liability. With this in mind, the purpose of this study is to analyze the nature of medical contracts, their scope, principles and effects.Materials and Methods: This research is of theoretical type and the research method is descriptiveanalytical and the method of data collection is library and has been done by referring to documents, books and articles.Results: The findings of the present study show that medical contracts have not been identified and mentioned as an independent title in jurisprudential and legal sources; As a result, these contracts should be considered as one of the examples of private agreements of individuals.Ethical considerations: In order to organize this research, while observing the authenticity of the texts, honesty and fidelity have been observed.Conclusion: Because proving a physician’s contractual liability requires proving guilt, a physician’s obligation in the form of a medical contract is an instrumental obligation. In addition, in these contracts, the position and role of the patient’s consent to the physician’s actions and the condition of the physician’s innocence from the possible losses resulting from the treatment are important. The element of consent and compromise of the parties to the medical contract plays an important role in relieving the physician of his responsibility and his exemption from warranty and even moving the load.Cite this article as: Makhdoomi A, Kheradmandi S, Pourkarami J. Explain the nature of medical contracts by looking at the responsibility arising from medical operations. Medical Law Journal 2021; 15(56): e63.