جرائم تهدیدکننده بهداشت عمومی آب و خاک از منظر حقوق کیفری

زمینه و هدف: حفاظت از خاک و آب از مهمترین مباحث زیستی محیطی است. این امر در شرایط کنونی ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند توجه است. کمبود آب و در همان حال فرسایش و آلودگی خاک رفته رفته به چالش های مهم در جامعه ایران تبدیل شده است. حمایت حقوقی از موضوعات مهم در این خصوص است که نیازمند تبیین و تحلیل است. در این مقاله محقق درصدد بررسی جرائم تهدیدکننده بهداشت عمومی مربوط به آب و خاک است؛ اینکه قانون گذار چه رویکردی در حمایت و حفاظت از خاک در پیش گرفته و قوانین موجود چگونه قابل اریابی است. مواد و روش‌ها: مقاله مورد اشاره توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته و جمع‌آوری داده‌ها، با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است. یافته‌ها: در حقوق کیفری در خصوص آلوده کردن خاک و آب، سرقت و بهره‌برداری غیرمجاز از آب و قاچاق خاک و تخریب مجاری آب جرمانگاری و مجازات‌هایی از قبیل حبس، جزای نقدی، شلاق‌، لغو پروانه، مسدود کردن چاه پیش‌بینی کرده است. از آنجا که نهادها، شرکت‌ها و واحدهای دولتی و عمومی از عمده‌ترین عوامل آلودگی خاک و آب هستند لازم است در پیگیری‌های قضایی در برخورد با این عوامل جدیت قضایی بیشتر وجود داشته باشد. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.نتیجه‌گیری: حمایت از فناوری‌های نوین در حوزه مدیریت منابع آب، برخورد قاطع و محکم با متخلفین و مجرمین در حوزه منابع آبی، فرهنگ‌سازی و آموزش به مردم و دستگاه‌های مرتبط اجرایی جهت نهادینه کردن حفاظت از منابع آبی، ایجاد محدودیت‌های اجباری بر مصرف بی‌رویه آب در طول دوره کمبود، نظارت مستمر مسئولان مربوطه و آگاهی دادن و آموزش به کشاورزان و صاحبان صنایع و فرهنگ‌سازی در این زمینه، افزایش بهای آب به خصوص در بخش مصارف خانگی و اقداماتی از این قبیل، بسیار مورد نیاز است.