درآمدی بر برخی از موانع تحقق عدالت کیفری پزشکی

بیماری که به جای درمان شدن توسط پزشک، در اثر تقصیر پزشکی به بیماری‌اش افزوده شده و درد و رنج‌هایش فزون‌تر گشته، نیازمند حمایتی همه‌جانبه است. از جمله‌ این حمایت‌ها، حمایت‌های مدنی و کیفری است. در نظام حقوقی ایران این حمایت‌ها در قلمرو حقوق کیفری ماهوی تقریباً به خوبی تبیین شده است، اما در مقام عمل آنچه نهایتاً عاید بیمار می‌شود، در موارد زیادی ناامیدکننده است و باعث سلب اعتماد مریض به دستگاه عدالت کیفری (قوه قضاییه) نیز می‌شود. مواردی که باعث عدم تحقق عدالت کیفری در قلمرو حقوق کیفری پزشکی می‌شود، متنوع و متعدد است. برخی مربوط به قانونگذاری ناقص و برخی نیز مربوط به نحوه تعامل مراجع قضایی با مراجع کارشناسی پزشکی اعم از کمیسیون‌های مستقر در سازمان پزشکی قانونی و هیات‌های بدوی، تجدید نظر و عالی سازمان نظام پزشکی است. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از قوانین و رویه قضایی و کارشناسی موجود، مراجع رسیدگی متعدد، مراحل رسیدگی متعدد، روحیه کارشناس محوری مراجع قضایی، عدم استقلال و بی طرفی مراجع کارشناسی و احتمال جعل و دستکاری در پرونده بیمار توسط ذی‌نفعان پیش یا پس از طرح شکایت بیمار یا اولیای دم او و... که از زمره این موانع است، مورد بررسی قرار گرفته است.

Introduction to Some of the Obstacles to Realization of Medical Criminal Justice

The sick person whose disease has been aggravated as a result of medical fault instead of getting cured by doctor and his/her pain has increased needs to be completly supporte. Including these supports are civil and penal protections. These supports have been almost clearly determined in substantive penal code territory in Iran's legal system but what the sick person gains practically is disappointment in many cases and makes the sick despair of penal justice system (Judiciary), too. The cases that result in uncertainty of penal justice in medical penal code territory are various and numerous. Some of them are related to defective legislation and the others are concerned to interaction of legal authorities with medical authourities involving forensic medicine organization and medical council. In this article by using descriptive analytical method and judicial laws and precedents and existing experts, different judicial authoroties, various procedures, the spirit of legal authorities, dependency and impartiality of authorities and probability of forgery and alteration of the sick's dossier by beneficiaries before or after the sick's complaint or his/her avengers of blood and... that involve these impedimenta have been examined for a better achievement of medical penal justice.Please cite this article as: Alirezaei M, Poorbafrani H. Introduction to Some of the Obstacles to Realization of Medical Criminal Justice. Iran J Med Law 2019; 13(50): 727.