تاملی پیرامون ماهیت حقوقی ضمان ناشی از خطای در تشخیص قبل از تولد با نگاهی به حقوق انگلستان

یکی از فناوری های جدید علم ژنتیک آزمایش های تشخیصی قبل از تولد می باشد تا بدین وسیله از تولد کودکان مبتلا به نقایض مادرزادی جلوگیری کنند. پزشک و مشاور ژنتیک به عنوان شخص حقیقی و آزمایشگاه و مراکز درمانی به عنوان شخص حقوقی در مقابل بیماران در صورت خطا در وظیفه ضامن خواهند بود. آنچه در باب ضمان پزشک و مراکز درمانی ناشی از خطای در تشخیص قبل از تولد در درجه اول اهمیت قرار دارد، جبران خسارت می باشد. اخلال طبیب یا مراکز درمانی ولو غیر عمدی موجب ضمان می شود. در حقوق ایران ماهیت حقوقی ضمان پزشک در خطای تشخیص قبل از تولد قهری (غیر قراردادی) می باشد و وجود قرارداد مانع از تطبیق قواعد ضمان قهری در مواردی که شرایط آن فراهم است، نمی باشد، زیرا جبران خسارت شامل هر نوع خسارتی می شود. اثر قرارداد در مورد اثبات تقصیر و شیوه ارزیابی جبران خسارت می تواند مثمر فایده باشد. در حال حاضر ماهیت حقوقی ضمان پزشک در نظام حقوقی انگلستان بر اساس قوانین سازمان خدمات ملی غیر قراردادی است، اما اگر قراردادی منعقد شده باشد، با توجه به شرایط و اوضاع و احوال می توان به رابطه قراردادی استناد کرد. در نظام حقوقی ایران و انگلیس، ماهیت حقوقی ضمان مراکز درمانی (آزمایشگاه های ژنتیک) ناشی از خطای در تشخیص قبل از تولد در دو فرض محقق می شود یا صدمات وارده ناشی از خطای خود مرکز درمانی می باشد که در این صورت مرکز درمانی مسوولیت مستقیم یا قانونی در برابر زیان دیده دارد یا ضرر وارده که تولد کودک معلول است، ناشی از خطای کادر درمانی باشد که در این حالت از میان نظرات ارائه شده در نظام حقوقی ایران و انگلیس، نظریه تقصیر سازمانی و مسوولیت تضامنی به عنوان کامل ترین نظر پذیرفته شده است که زیان دیده می تواند مطابق آن در دادگاه اقامه دعوا نماید.

Study on Legal Nature of Liability Arising from Negligence in Prenatal Diagnosis: Experience from UK

One of the new technologies of genetic science is prenatal diagnostic tests to prevent the birth of children with congenital malformations. Physicians and genetic counselors as real person and laboratories and medical centers as legal person in the negligeecs in the case of patients will be laibel. What is important about the physician's liability and health centers due to a negligence in prenatal diagnosis is compensation. The negligence of the physician or health centers, even unintentional, is warranted. In Iran's law, the legal nature of the physician's liability in the negligence of the prenatal diagnosis is strict (noncontractual) and the existence of the contract is not an obstacle prevents compliance with the rules of strict liability in cases where the conditions are met, because the compensation does not include any kind of damage. The effect of the contract on proof of a fault and the method of assessing compensation can be beneficial. Currently, the legal nature of the liability of a physician in the UK legal system is noncontractual according to the rules of the National Services Organization, however, if the contract is concluded, a contractual relationship can be invoked according to the circumstances. In the legal system of Iran and the UK, The legal nature of the liability of the health centers (genetic laboratories) due to a negligence in the prenatal diagnosis occurs in two assumptions, or the damage resulting from the fault of the health center, in which case the health center has a direct or legal liability to the injured, Or the damage that the birth of a disabled child is due to a medical staff negligence, however, From the views expressed in the legal system of Iran and Britain, the theory of corporate negligence and joint liability is accepted as the most complete view, the injured party can file a lawsuit in court.Please cite this article as: Parsa E, Abbasi M, Rahmani Manshadi H, Jafari MH. Study on Legal Nature of Liability Arising from Negligence in Prenatal Diagnosis: Experience from UK. Iran J Med Law 2019; 12(47): 197221.