حقوق مالکیت هنری و بازار هنر نگاهی به هنر معاصر ایران و برخی چالش ‌های حقوقی آن

هنر، هسته مرکزی صنایع خلاق است و کل فعالیت های این صنایع بر اساس نحوه ارتباط شان با حقوق مالکیت هنری دسته بندی می شوند. موضوعات امروز بازار جهانی هنر، تنها خرید و فروش آثار هنری، به عنوان دارایی نیست، بلکه خرید و فروش حقوق نشر و حق امتیازها هم هست. در واقع تجارت جهانی هنر به دو بخش دارایی های سرمایه ای ملموس[2] (آثار هنری) و ناملموس (حقوق مالکیت) تقسیم شده است و جالب توجه این که درآمدهای حاصل از فروش دارایی های ناملموس بیشتر است. در حال حاضر هنر معاصر مهم ترین شیوه تولید هنری در دنیای هنر به شمار می رود و بنا به ویژگی های منحصر به فردش چالش هایی جدی برای بسیاری از علوم مرتبط از جمله حقوق مالکیت هنری به همراه داشته است. این چالش ها به سبب وضعیت ویژه کشور ما حادتر هم شده اند. این نوشته برای مطالعه این مسائل در چهار فراز کلی صورت بندی شده است ابتدا به اختصار بازار هنر و تحولات آن مطرح می شود، سپس برخی از چالش های مهم حقوق مالکیت هنری در هنر معاصر گفته می شود و بعد از آن به وضعیت ویژه ایران و نیز مشکلاتی می پردازیم که در اثر نپذیرفتن ترتیبات جهانی برای هنر معاصر ایران رخ می دهد در پایان هم ضمن جمع بندی توصیه هایی برای سیاستگذاران و هنرمندان خواهیم آورد.