مسوولیت مدنی ناشی از احتمال ابتلای به بیماری در حقوق ایران و امریکا

احتمال ابتلای به بیماری یکی از مسائلی است که همواره موجب دغدغه و مایه نگرانی بسیاری از شهروندان است، به ویژه برای افرادی که به لحاظ شغلی یا به جهت روابط خطرناک و یا شرایط محیطی در معرض ابتلای به نوعی از بیماری قرار می گیرند. فرض مساله جایی است که فرد بالفعل مبتلای به هیچ بیماری تشخیص داده نشده است و در آینده نیز ابتلای وی مسلم و تخلف ناپذیر نیست، اما بر حسب غالب این احتمال وجود دارد که وی مبتلا به بیماری باشد، ولی به لحاظ دشواری بررسی و تشخیص و یا دوران نهفتگی، فعلاً قابل تشخیص نباشد و احتمالاً بیماری در آینده قوام خواهد گرفت و در هر حال واهمه ابتلا برای فرد وجود دارد. در این مقاله مساله فوق تحت عناوین افزایش خطر ابتلای به بیماری و ترس از ابتلای به بیماری در دو نظام حقوقی ایران و امریکا مورد بررسی قرار داده شده است و معیارها و ضوابط جبران خسارات احتمالی در این دو نظام با توجه به قوانین و آرای قضایی مورد تحلیل قرار گرفته است. در حقوق ایران با توجه به قوانین موجود، احتمال ابتلای به بیماری به عنوان یک خسارت مادی سبب مسوولیت مدنی نمی شود، اگرچه که به عنوان زیان معنوی چه در قوانین موضوعه و چه در منابع فقهی می توان مبانی را برای مسوولیت مدنی در این خصوص پیدا نمود. در حقوق امریکا در باب احتمال ابتلای به بیماری آرای متعدد و متفاوتی صادر شده است، دادگاه های مختلف با اتخاذ معیارهای گوناگون برخی دعاوی را پذیرفته اند و برخی دعاوی هم رد شده است.