مقایسه DNA بارکدینگ با روش کلاسیک در جهت تشخیص پنج گونه شته درختان میوه در مشهد

شته‌ها از آفات مهم کشاورزی هستند، اما گرایش تکاملی آنها به سمت کاهش ویژگی های مفید تاکسونومیک و تغییر پذیری صفات ظاهری به دلیل تاثیر عوامل محیطی و میزبان گیاهی، شناسایی مرفولوژیک آنها را در برخی مواقع دچار مشکل می نماید. مدیریت صحیح این آفات مستلزم شناسایی دقیق آنها است، لذا استفاده از روش‌های نوین شناسایی می‌تواند در زمینه کنترل این آفات راه‌گشا باشد. در مطالعه ای که به منظور شناسایی شته‌های درختان میوه دانه‌دار، طی سال‌های 1387تا 1389 در شهرستان مشهد انجام گرفت، علاوه بر روش‌های مورفولوژیک رایج از روش شناسه‌گذاری (بارکدینگ) dna نیز استفاده گردید. در این بررسی گونه‌های allocotaphis quaestionis، aphis pomi، dysaphis affinis،d. plantaginea و nearctaphis bakeri از روی سیب، به و گلابی جمع‌آوری گردید که گونه a. quaestionis برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود. بارکد dna برای ناحیه cox1 این گونه‌ها تهیه و روابط تبارشناسی میان گونه‌های جمع‌آوری شده و سایر گونه‌های این خانواده بررسی گردید. براساس این شناسه، شناسایی ظاهری تایید شد و نتایج داده های مولکولی با مشخصات مرفولوژیک و گروه بندی کلاسیک انطباق داشت و گونه‌های مورد مطالعه بر اساس جنس و قبیله تفکیک شدند. استفاده از خط شناسه‌گذاری (dna بارکد) به عنوان ابزاری برای شناسایی شته‌ها برای اولین بار در ایران انجام گرفت و نتایج این مطالعه موید این است که توالی cox1 می‌تواند در مطالعه تعیین هویت و بررسی روابط تبارشناسی شته‌ها به کار رود.