نیازهای گرمایی شته Sitobion avenae (Hem.: Aphididae) و زنبور پارازیتویید Praon volucre (Hym.: Braconidae)

شته غلات sitobion avenae (f.) (hemiptera: aphididae) یکی از آفات مهم گندم و زنبور praon volucre (hymenoptera: braconidae) یکی از پارازیتوییدهای اصلی این شته در ایران است. در این تحق‍یق، نیازهای گرمایی شته غلات و پارازیتویید آن در 6 دمای ثابت (10، 15، 20، 25، 5/27 و 30 درجه سلسیوس)، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، روی گندم (رقم پ‍یشتاز) مورد ارزیابی قرار گرفت. طول دوره نابالغ شته از 46/25 روز در 10 درجه سلسیوس به 48/8 روز در 25 درجه سلسیوس کاهش یافت. طول دوره نابالغ پارازیتویید با افزایش دامنه دمایی از 10 تا 25 درجه سلسیوس به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. رابطه بین دما و نرخ رشد در s. avenae و p. volucre با استفاده از مدل‌های خطی و غیر خطی تعیین شد. براساس تخمین مدل خطی آستانه پایین دمای رشد و نمو برای شته غلات و زنبور p. volucre به ترتیب 7/2 و 3/4 درجه سلسیوس برآورد شد. ثابت گرمایی نیز برای شته غلات و پارازیتویید آن به ترتیب 6/176و 09/284 روز-درجه برآورد شد. از بین مدل های غیرخطی و خطی مورد بررسی مدلanalytis-3 برازش داده شده با نرخ رشد و نمو شته و مدل‌های logan-6 و logan-10 برازش داده شده با نرخ رشد و نمو زنبور، از نظر آماری دارای بیشترین مقدار r2adj و کمترین مقدار sse و aic بودند.