الگوی پراکنش سخت بال‌پوشان (coleoptera) خسارت‌زای انباری در رویشگاه‌های خرما در ایران

شناسایی کانون های آلودگی و تغییرات جمعیت آفات انباری در مناطق مختلف اکولوژیکی یکی از مهم ترین نیازهای مدیریت تلفیقی آفات در شرایط انبار است. این پژوهش به‌منظور شناسایی فون سخت بال‌پوشان فعال در انبارهای خرمای استان های خرماخیز ایران، نحوه پراکنش جغرافیایی، پتانسیل استقرار و بهره برداری از زیست خوانگاه [1] آنها از زیست بوم انبارهای خرمای شش استان مهم خرماخیز ایران شامل کرمان، فارس، خوزستان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و هرمزگان در سال 1401 انجام شد. در مناطق خرماخیز ایران هفت گونه سخت بال‌پوش شاملoryzaephilus surinaemensis ، oryzaephilus mercator، tribolium castaneum، tribolium confusum،carpophilus hemipterus، carpophilus mutilatus و togoderma ganarium فعال بودند. بالاترین دامنه پراکنش این سخت بال‌پوشان به ترتیب در استان های (کرمان، فارس و بوشهر)، (کرمان و سیستان و بلوچستان)، (خوزستان و سیستان و بلوچستان)، (خوزستان و سیستان و بلوچستان)، بوشهر و فارس بود. بالاترین نرخ استقرار نسبی مربوط به سخت بال‌پوش o. surinaemensis  در  استان های کرمان، فارس و بوشهر بوده است. بیشترین مقدار زیست خوانگاه  بهره برداری نشده در استان هرمزگان و مربوط به سخت بال‌پوش گونه t. ganarium در استان های خوزستان و بوشهر ثبت شد. هر چه شاخص زیست خوانگاه  بهره برداری نشده بالاتر باشد، احتمال طغیان پیش بینی نشده آن سخت بال‌پوش در انبارهای آن استان بالاتر است. پیش‌بینی توزیع بالقوه آفات، نقش کلیدی در تعیین اثرات تغییرات جهانی بر زیست بوم های کشاورزی ایفا می‌کند.

the distribution pattern of the coleopteran store pests in the important date growing areas of iran

this research aims to identify beetle fauna active in the date stores of iran’s date-growing provinces, the geographical distribution of their ecological nest potential, and the exploitation of date stores in six important date-growing provinces of iran, including kerman, fars, khuzestan, sistan and balochistan, bushehr and hormozgan were done in 2023. in date-growing areas of iran, seven species of beetles were active, including oryzaephilus surinaemensis, oryzaephilus mercator, tribolium castaneum, tribolium confusum, carpophilus hemipterus, carpophilus mutilatus, and togoderma ganarium. this beetle had the most widespread presence in (kerman, fars, and bushehr), (kerman and sistan and baluchistan), (khuzestan and sistan and baluchistan), and bushehr and fars, respectively. the highest relative establishment rate was related to o. surinaemensis and in kerman, fars, and bushehr provinces. the largest unexploited habitat niche was in hormozgan province, and it was associated with t. ganarium species in khuzestan and bushehr provinces. the higher the index of an unexploited habitat niche, the greater the chance of an unexpected flood in the local stores. the potential distribution of pests is a crucial factor in determining the effects of global change on horticultural ecosystems.