پراکنش فضایی و نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت در دو گونه کفشدوزک شکارگر hippodamia variegata و coccinella septempunctata در مزرعه یونجه شهرستان بروجرد

کفشدوزک‌های hippodamia variegata goeze  و coccinella septempunctata (l) به عنوان شکارگرهای فعال و چندخوار مزارع یونجه، از گونه‌های مختلف شته‌ و لارو سرخرطومی‌ها تغذیه می‌کنند. به منظور بررسی پراکنش فضایی جمعیت و طراحی یک برنامه نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت برای این شکارگرها، طی فصول‌ زراعی 1400 و 1401، در یک مزرعه یونجه واقع در شهرستان بروجرد با استفاده از تور حشره‌گیری به صورت هفتگی نمونه‌برداری انجام گرفت. جهت تعیین نوع الگوی پراکنش دو گونه فوق از شاخص‌های تیلور و آیوائو استفاده گردید. تعداد نمونه لازم و معادلات خطوط تصمیم‌گیری برای برآورد میانگین جمعیت با استفاده از مدل گرین محاسبه شد. شاخص  در هر دو مدل، به شکل معنی‌داری از عدد یک بزرگ‌تر بود که نشان‌دهنده تجمعی بودن پراکنش این گونه‌ها است.  براساس مقادیر ضرایب تبیین و f، مدل رگرسیونی تیلور برای برآورد پراکنش فضایی کفشدوزک‌ها مناسب‌تر از مدل آیوائو بود. به کمک مدل گرین با سه سطح دقت 0.1، 0.15 و 0.25، تعداد نمونه لازم و معادلات خطوط تصمیم‌گیری جهت برآورد میانگین جمعیت کفشدوزک‌های فوق محاسبه گردید. در سطح دقت 0.25 تعداد نمونه لازم برای قطع خطوط تصمیم‌گیری جمعیت کفشدوزک c. septempunctata از 147 عدد در تراکم 0.03 به 46 عدد در تراکم 0.5 و تعداد نمونه مورد نیاز برای تخمین جمعیت h. variegata از 303 عدد در تراکم 0.03 به 61 عدد در تراکم 0.5 کاهش یافت. برنامه نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت نسبت به روش‌های مرسوم تخمین اقتصادی‌تر بوده و با دقت و سرعت بیشتری انجام می شود.

spatial distribution and fixed precision sequential sampling plan of hippodamia variegata and coccinella septempunctata population in alfalfa field of borujerd county

as polyphagous biocontrol agents, hippodamia variegata (goeze) and coccinella septempunctata l. ladybirds consume many aphid species as well as weevil larvae, in alfalfa fields. the intended predator population was sampled on a weekly sampling program during two cropping seasons of 2021 and 2022 in an alfalfa field in borujerd county, using an insect net. taylor’s power law and iwao’s patchiness regression approach were used to establish the geographical distribution of the predators. using green’s fixed-precision sequential sampling plan, the number of necessary samples, and the equations of decision lines were calculated. the coefficient of taylor’s power law and iwao’s showed a significant difference with the number one. both methods indicated aggregated spatial distribution. based on r2 and f values, the spatial distribution data of both species was a better fit with the taylor’s power law model. green’s fixed-precision sequential sampling plan was employed to determine the number of necessary samples and the equations of decision lines. at the precision level of 0.25, the number of samples needed for cutting the decision lines of the population of c. septempunctata was from 147 at a density of 0.03 to 46 at a density of 0.5. the number of samples needed to estimate the population of h. variegata was from 303 at a density of 0.03 to 61 numbers at a density of 0.5. fixed precision sequential sampling plan is more economical than conventional estimating methods, and it provides a faster and more accurate estimate of the insect population.