فون زیرخانواده های lixinae schonherr, 1823 و curculioninae latreille, 1802 در سه استان و گزارش سه گونه جدید برای سرخرطومی ایران

سوسک‌ های سرخرطومی خانواده curculionidae به عنوان بزرگترین خانواده از راسته سخت بالپوشان تنوع گونه‌ای زیادی دارند. اغلب گونه های این خانواده گیاهخوار بوده و رژیم غذایی گوناگونی دارند. سوسک‌های سرخرطومی هر ساله خسارت زیادی را وارد می‌کنند و با توجه به اهمیت اقتصادی گونه‌های این خانواده شناسایی و اطلاع از فراوانی و پراکنش آن اهمیت بسیار زیادی دارد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی فون سرخرطومی‌های دو زیر خانواده مهم شامل schonherr, 1823  lixinae    و curculioninae latreille, 1802    در نقاط مختلف مراتع سه استان آذربایجان شرقی، اصفهان و کرمان انجام شد. نمونه برداری از مناطق مختلف سه استان در سال‌های 1398 1401 با روش‌های مختلف از جمله استفاده از تور حشره‌گیری، مشاهده مستقیم و استفاده از تله‌های گودالی انجام شد. نمونه های جمع‌آوری شده با استفاده از کلید‌های ریخت‌شناختی شناسایی در این بررسی،  از 856 نمونه جمع‌آوری شده،  22 گونه سرخرطومی متعلق به 14 جنس و 2 زیرخانواده شناسایی شده است. از میان گونه‌های جمع‌آوری شده گونه‌های cionus leonhardi wingelmüller, 1914 ، cleopus solani fabricius,1792  و anthonomus humeralis panzer,1795 از استان آذربایجان شرقی و از روی میزبان های مختلف  verbascum lychnitis و carthamus sp. جمع‌آوری و برای نخستین بار برای فون ایران گزارش می‌شوند. با توجه به  اهمیت اقتصادی این خانواده از سخت بالپوشان و زیاد بودن تنوع گیاهی میزبان‌های آنها، ضرورت دارد در آینده در مورد تنوع زیستی سرخرطومی‌های خانواده curculionidae مطالعات پژوهشی به صورت جامع انجام شود.

the faunal study lixinae schonherr 1823 and curculioninae latreille 1802 subfamilies with three new records of snout beetle (col: curculionidae) for iran

snout beetles or weevils belong to the family curculionidae which includes more than 50000 known species in the world. this highly diverse family is considered the largest family in coleoptera. most weevil species are herbivorous with a wide host range and feed on different parts of the host plant. they cause high damage annually in agriculture and rangelands, the current study focuses on the investigation and identification of snout beetles of two subfamilies including lixinae schonherr 1823 and curculioninane latreille 1802 in different parts of rangelands of iran. during 2018 2022 sampling was done by direct observation and using pitfall traps in three different provinces such as isfahan, kerman, and azerbaijan. collected specimens identified by relevant morphological key identification and confirmed by boris korotyaev (russian academy of science). totally 22 species belong to 14 genera and 2 subfamilies were identified. the results of the study showed among the identified species there are three species considered as new records for the fauna of iran. new records of species including cionus leonhardi (wingelmüller, 1914) collected on verbascum lychnitis in isfahan, cleopus solani (fabricius, 1792), and anthonomus humeralis (panzer1795) on carthamus sp.  from east azerbaijan provinces., university of tehran. according to the economic importance of this family and high host plant diversity, more studies on curculionidae biodiversity need to be done in the future.