ردیابی و تعیین پراکنش ویروس کوتولگی زرد جو در تعدادی از مزارع غلات استان همدان

بیماری کوتولگی زرد جو، یکی از شایع‌ترین و از نظر اقتصادی مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی غلات است که عامل آن ویروس کوتولگی زرد جو (barley yellow dwarf virus, bydv) و متعلق به خانواده لوتئوویریده می‌باشد. این بیماری می‌تواند منجر به کاهش عملکرد 80 درصدی در گندم شود. این ویروس در اکثر نقاط ایران پراکنش دارد. جهت ردیابی و شناسایی این ویروس، نمونه‌برداری از گیاهان گندم و جو دارای علائم زردی و کوتولگی از مزارع شهرستان‌های ملایر، نهاوند و تویسرکان در طول فصل رشد سال‌های 1400 1399 به عمل آمد. آزمون الیزای غیر مستقیم با استفاده از آنتی بادی اختصاصی bydv pav انجام شد. نتایج آزمون الیزا نشان داد که 80٪ نمونه‌های شهرستان ملایر، 90٪ نمونه‌های شهرستان نهاوند و80٪ نمونه‌های شهرستان تویسرکان آلوده به bydv بودند. همچنین ، از نمونه‌های الیزای مثبت استخراج آر‌ان‌ای کل و آزمون rt pcr با استفاده از آغازگر‌های اختصاصی bydv pav که سویه رایج این ویروس در اکثر مناطق کشور می‌باشد انجام شد. بررسی‌ها نشان داد که این ویروس در اغلب مناطق نمونه‌برداری شده وجود دارد. جهت تایید صحت نتایج، نمونه‌‌ی دارای علائم از شهرستان تویسرکان برای تعیین ترادف انتخاب شد. جدایه تویسرکان بیش از 97٪ با جدایه‌های کهنوج، کرج، یزد و اراک شباهت دارد درحالی که با سایر جدایه‌های ایرانی این ویروس شباهت کمی (حدود 85 درصد) دارد.

detection and distribution of barley yellow dwarf virus (bydv) in some cereal fields of hamedan province

barley yellow dwarf disease is one of the most prevalent and economically important virus disease of cereals. barley yellow dwarf virus, bydv belongs to the family luteoviridae is causal agent of barely yellow dwarf disease which can result up to 80% yield reduction in wheat. bydv is present in most regions of iran. for detection and study on distribution of bydv, wheat and barley plants showing yellows and dwarfing symptoms were collected from fields of malayer, nahavand and tuyserkan during growing season of 2020 2021. the samples were checked for bydv infection using indirect elisa. the results showed presence of bydv in most samples. positive reactions to bydv antibody in 80% of the malayer samples, 90% of the nahavand samples and 80% of the tuyserkan samples were recorded. also, total rna extraction and rt pcr were performed using specific bydv pav primers; the most prevalent strain of bydv in most regions of iran. to verify the results, a sample with symptoms from tuyserkan selected for sequencing. the bydv isolate of tuyserkan had 97% of homology with bydv isolates were reported from kahnouj, karaj, yazd and arak, while it showed the least similarity with other iranian isolates (about 85%).