ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌های کنجد به بیماری پوسیدگی زغالی درشرایط گلخانه

بیماری پوسیدگی زغالی یکی‌ از مهم‌ترین بیماری‌های قارچی‌ خاکزاد کنجد در ایران و جهان است. به منظور ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌های کنجد به بیماری پوسیدگی زغالی، بافت‌های گیاهی کنجد آلوده به پوسیدگی زغالی از مناطق مختلف کنجدکاری کشور جمع‌آوری و قارچ عامل جداسازی گردید. پس از خالص سازی با روش نوک ریسه، در نهایت 10 جدایه با استفاده از معیارهای ریخت‌شناسی با نام macrophomina phaseolina شناسایی شدند. آزمون بیماری‌زایی جدایه‌های به‌دست آمده از مناطق مختلف روی بذور جوانه‌زده رقم حساس داراب 1 انجام شد و نتایج نشان‌دهنده تنوع در میزان شدت بیماری‌زایی جدایه‌ها بود. آزمون ارزیابی مقاومت ارقام روی 26 ژنوتیپ گیاه کنجد با استفاده جدایه بیماری‌زای کرج با روش استاندارد ساقه بریده در شرایط گلخانه‌ای در دمای 30-25 درجه سلسیوس انجام گرفت. طول نکروز توسعه یافته بر روی ساقه پس از پنج روز اندازه گیری شد. مقایسه میانگین طول نکروز ژنوتیپ های مختلف نشان داد که به‌ترتیب ژنوتیپ‌های at6، دشتستان 2، داراب 1، at1 و at7 به‌ترتیب کمترین طول نکروز را داشته و به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم شناخته شدند. رقم یلووایت با توسعه بیشترین طول نکروز به‌عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ شناخته شد. سایر ژنوتیپ‌های مورد مطالعه طول‌های متفاوتی از نکروز در پاسخ به قارچ عامل بیماری نشان دادند.

Resistance evaluation of sesame cultivars and lines to charcoal rot disease in ‎greenhouse condition

Charcoal rot is one of the most important and destructive disease of sesame in Iran and worldwide. In order to evaluate reactions of different genotypes of sesame, infected plant tissues of sesame with charcoal rot symptoms collected and different isolates of the pathogen obtained, purified by hyphal tip method and finally using morphological criteria, 10 isolates identified as Macrophomina phaseolina. In order to determine virulence of the isolates, pathogenicity test was performed on 1% water agar plates at 30 C using pregerminated seeds of Darab1 cultivar. The result showed the variability of virulence of the isolates. Then reaction of the 26 cultivars and genotypes using the most virulent isolate (MP313) was performed by the standard method of CutStem in greenhouse condition. Mean of necrosis length of different genotypes were measured five days after inoculation. Statistical analyses indicated the significant difference among the necrosis length of sesame genotypes. The results showed that AT6, Dashtestan 2, Darab 1, AT1 and AT2 were the most tolerant ones, respectively. Yellow white had the most susceptible reaction to the charcoal rot disease in this experiment. The rest of genotypes showed a range of necrosis length in response to the pathogen.