شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی ویروس لکه‌حلقوی بافت مرده هسته‌دارها (prunus necrotic ring spot virus) در درختان میوه هسته‌دار و دانه‌دار استان کردستان

به منظور شناسایی مولکولی و بررسی تنوع ژنتیکی عامل لکه حلقوی بافت مردۀ درختان هسته دار،شمار 149 نمونۀ برگی از درختان میوۀ هسته‌دار و دانه‌دار استان کردستان هنگام بهار و تابستان سال‌های 1394 و 1396 به‌منظور شناسایی مولکولی و بررسی گوناگونی ژنتیکی عامل لکه حلقوی بافت مردۀ درختان هسته‌دار جمع‌آوری شدند و با آغازگرهای اختصاصی ژن پروتئین پوششی pnrsvf3/pnrsvr3 آزمون rtpcr شدند. نتیجه‏ها rtpcr نشان دادند که 20.8 درصد از نمونه‌ها آلوده به pnrsv بودند. سیزده جدایه بر پایۀ نوع میزبان و منطقۀ جغرافیایی گزینش و پس از تکثیر و پیوست بخشی از ژن پروتئین پوششی آن‌ها به پلاسمید ptg19 و همسانه‌سازی در باکتری e. coli تعیین توالی شدند. توالی‌های به‌دست‌آمده در سطح نوکلئوتیدی به‌طور میانگین 0.002 ± 98.9 درصد با یکدیگر و 0.006 ± 94.4 درصد با دیگر جدایه‌های موجود در بانک ژن همانندی نوکلئوتیدی نشان دادند. در واکاوی تبارزایی بر پایۀ ترادف نوکلئوتیدی جدایه‌های pnrsv در سه گروه تبارزایی pv96، pv32 و pe5 قرار گرفتند که سیزده جدایۀ این پژوهش به همراه بیشتر جدایه‌های ایرانی در گروه تبارزایی pv96 قرار گرفتند. بیشترین همانندی نوکلئوتیدی میان جدایه‌های هلو از کامیاران (kh10)، زردآلو از سنندج (sz93) و هلو از دهگلان (d7) با جدایۀ شلیل از ایران (kx353935) با 98 درصد و کمترین همانندی نوکلئوتیدی میان جدایۀ زردآلو از سنندج (sz26) با جدایۀ آلو از لهستان (dq983499) با 83.6 درصد همانندی دیده شد. نسبت‌های کم جانشینی مترادف به غیر مترادف (dn/ds) در ژن پروتئین پوششی این ویروس روشنگر این نکته است که گزینش منفی نقش بزرگی را در فرگشت این ژن بازی کرده است و بررسی نوترکیبی با نرم‌افزار rdp v.4.63 نیز نشان داد که در جدایه‌های موردبررسی در این پژوهش نوترکیبی در این بخش از ژنوم رخ نداده است.

Phylogenetic analysis of Prunus necrotic ring spot virus in pome and stone fruit trees in Kurdistan province

In order to study molecular identification and genetic diversity of Prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), 149 leaf samples from 37 orchards of pome and stone fruit trees of Kurdistan province were collected and tested by RTPCR using a PNRSVF3/PNRSR3 specific primer pair. Results showed that 20.8% of the samples were infected by PNRSV.In the next stage of the study, 13 isolateswere selected based on the host and geographic region and their amplified fragments were ligated into the pTG19T plasmid, transformed to E. coli DH5α, and sequenced. Phylogenetic analysis showed that PNRSV isolates formed three clades PV96, PV32, and PE5, and all newsequences from Kurdistan (in this research) were categorized in PV96 phylogenetic clade, which is close to other Iranian isolates. The new isolates shared 99 ± 0.002 identities together and 94/9 ± 0.005 with other previously PNRSV reported isolates at the nucleotide level. Pairwise comparisons of sequences showed that isolates peach from Kamyaran (KH10), pear from Sanandaj (SZ93), and peach from Dehgolan (D7) had the highest nucleotide similarity (98%) with Iranian isolate nectarine (KX353935) whereas isolate pear from Sanandaj (SZ26) had the lowest nucleotide identity with isolate plum from Poland (DQ983499). The low dN/dS ratio in all populations of the virus showed that negative selection plays important role in PNRSVCP evolution and recombination. There is no recombination event in this domain of PNRSV genome of these isolates.