بررسی مقاومت القایی در گندم، triticum aestivum l. نسبت به شتۀ سبز گندم، sitobion avenae fabricius hem.: aphididae در شرایط آزمایشگاهی

شتۀ سبز گندم، sitobion avenae (fabricius)، یکی از آفات مهم غلات دانه ریز به‌ویژه گندم است. پارامتر (فراسنجه)های زیستی شته درون اتاقک رشد تنظیم شده در دمای 2±25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورۀ نوری14:10 (روشنایی: تاریکی) در قالب طرح کامل تصادفی و آزمایش کرت های خردشده تعیین شد. عامل اصلی شامل دو رقم گندم (سای سونز و شیرودی) و عامل فرعی عبارت از  مدت زمان های پیش آلودگی (0، 2، 4، 6، 8 روز) بود. نتایج نشان داد، بین تیمارها از نظر پارامترهای نرخ خالص تولیدمثل (r0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(rm) ، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، مدت‌زمان دو برابر شدن جمعیت (dt) و میانگین مدت‌زمان یک نسل (t)s. avenae اختلاف معنی داری وجود دارد.بیشترین و کمترین مقدار rmدر رقم سای سونز به ترتیب در شاهد (0.092 بر روز) و تیمار 6 روز پیش آلودگی (0.063 بر روز) مشاهده شد. همچنین، در رقم شیرودی بیشترین و کمترین مقدار rm شته به ترتیب در شاهد (0.216 بر روز) و تیمار شش روز پیش آلودگی (0.157 بر روز) به دست آمد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که آلودگی های پیشین گندم به مدت شش روز ضمن القای مقاومت، نرخ رشد جمعیت شته را کاهش می دهد و در برنامۀ مدیریت تلفیقی یا ipm این آفت می تواند مفید واقع شود.