تاثیر روش مبتنی بر رایانۀ «نمایش متوالی حروف» بر نامیدن سریع، آگاهی واج‌شناختی، و سیالی و دقت خواندن دانش آموزان نارساخوان دورۀ ابتدایی

پیشینه و اهداف: کمک به کودکان مبتلا به اختلال های یادگیری در سال های اولیه‌ تحصیل، با استفاده از راهکارهای جذاب، ‌فناورانه، و در دسترس، ضرورتی است که می تواند برای غلبه بر این‌گونه از مشکلات، در بسیاری از موقعیت ها مانند پاندمی کوید 19، متولیان تعلیم و تربیت را در جهت پیشبرد اهدافشان یاری رساند. بدین ترتیب، پژوهشگران پژوهش را حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از روش ارائۀ متوالی حروف با استفاده از رایانه در بهبود توانایی خواندن دانش آموزان نارساخوان دورۀ ابتدایی طراحی و اجرا نمودند..روش‌ها‌: پژوهش از نوع پژوهش های کمّی و در چهارچوب طرح‌های پژوهشی تک آزمودنی، و از نوع a.b.a.b یا طرح بازگشتی است. جامعۀ پژوهش حاضر دانش آموزان نارساخوان شهر اراک که در سال تحصیلی 99-98 در این شهر مشغول به تحصیل بودند تشکیل دادند. از میان این جامعه تعداد 6 نفر (2 دختر و 4 پسر) به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش، یک چک لیست لغت محقق ساخته، آزمون خواندن شیرازی و نیلی پور(1383)، آزمون آگاهی واج شناختی سلیمانی (1379) و آزمون نامیدن سریع بودند. ابزار اجرای پژوهش نرم افزاری محقق ساخته بود که با استفاده از برنامۀ مایکروسافت پاورپوینت تهیه شده بود و در قالب نهایی برنامۀ آدوبی کپتیویت به اجرا درآمد و در آن کلمات بصورت حرف به حرف، هجا به هجا و نهایتاً بصورت کامل به دانش آموز نمایش داده شده و تلفظ می شدند. مداخلۀ پژوهش 4 هفته به طول انجامید. در هفتۀ اول و سوم، فقط هر روز آزمون خوانش از کلمات اجرا می شد. در هفته های دوم و چهارم، آموزش همان کلمات آزمون شده در هفتۀ قبلی اجرا می شد. ضمناً در پایان هر هفته در جلسۀ پنجم آزمون واج شناسی تکرار می شد. آزمون های سیالی و دقت خواندن متن، آگاهی واج شناختی و نامیدن سریع نیز به‌صورت پیش آزمونپس آزمون در ابتدا و انتهای اجرای مداخله اجرا شدند. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری ویلکاگسون و فریدمن انجام شد.یافته‌ها: یافته های پژوهش گویای آن بود که استفاده از روش مبتنی بر رایانۀ ارائۀ متوالی حروف می تواند دقت خواندن کلمات به‌طور جداگانه، و همچنین، دقت و سیالی خواندن متن را ارتقا بخشد و دانش آموز خواهد توانست در زمان کوتاه تر و با تعداد خطای کمتری بخواند. روش به‌کار رفته، بر آگاهی واج شناختی دانش آموزان نارساخوان نیز پیشرفتی مشهود و صعودی در طول اجرای مداخله را نشان داد. همچنین، مشخص شد که دانش آموزان پس از استفاده از این روش، تکلیف نامیدن رنگ را با سرعت بیشتر و تعداد خطای کمتری انجام می دهند که این گویای تاثیر معنادار مثبت این روش بر سرعت پردازش اطلاعات بود.نتیجه‌گیری: مداخلۀ اجرا شده در پژوهش حاضر، که با استفاده از نرم افزار در دسترس پاورپوینت تهیه شده بود توانست اثربخشی قابل قبولی را برای بهبود مهارت خواندن، آگاهی واج شناختی و سرعت پردازش اطلاعات در کودکان نارساخوان به اثبات برساند. پیش بینی بودجه و نیروی متخصص جهت تولید محتواها، یا آموزش روال تهیه و به‌کارگیری اینگونه برنامه ها به معلمان می تواند در دستور کار مراکز آموزش ابتدایی قرار گیرد. همچنین، پژوهش بر روی نمونه هایی با فراوانی بیشتر می تواند قابلیت تعمیم پذیری نتایج را افزایش دهد.

The effect of computer-based method of »sequential display of letters« on quick naming, phonological awareness, accurate and fluid reading of dyslexic elementary students

Background and Objectives: Helping children with learning disabilities in the first years of school by using attractive, technological, and accessible solutions is essential to overcome these problems in many situations, such as the pandemic of Covid19 to help educators in the achievement of their goals. Therefore, the purpose of this study was to investigate the effect of consecutive letter presentation, using a computerbased method on the improvement of the reading ability of dyslexic elementary students.Methods: The research method is quantitative, within the framework of singlesubject research projects, and A.B.A.B or Reversal Design. The population of the present study consisted of dyslexic students of Arak city who were studying in the academic year of 20192020. Six individuals (2 girls and 4 boys) were purposefully selected from this population. The research instruments were a researchermade vocabulary checklist, Shirazi and Nilipour Reading Test (2004), Soleimani Phonological Awareness Test (2000) and Fast Naming Test. The research tool was researchermade software prepared by Microsoft PowerPoint program and run in the final format of Adobe Captivate program in which the words were displayed and pronounced letter by letter, syllable by syllable and finally completely to the student. The research intervention lasted 4 weeks. In the first and third weeks, only the word reading test was administered every day. In the second and fourth weeks, the same tested words in the previous week were taught and exercised. Also, at the end of each week, the phonology test was repeated in the fifth session. Tests of fluency and accuracy of reading texts, phonological awareness, and rapid naming were also administered as pre/posttest before and after the intervention. The results were analyzed, using SPSS software and Wilcoxon and Friedman statistical tests.Findings: The findings showed that the use of computerbased method of presenting consecutive letters can improve the accuracy of reading words separately, as well as the accuracy and fluidity of reading the text; and the student will be able to read in a shorter time and with fewer errors. Also, this method showed significant and upward progress in the phonological awareness of dyslexic students during the intervention. It was also found that after using this method, students did the task of naming the colors with greater speed and fewer errors; indicating that this method had a significant positive effect on information processing speed.Conclusion: The intervention performed in this study, using the available software such as PowerPoint, was able to prove acceptable effectiveness in improving dyslexic students’ reading skills, phonological awareness, and information processing speed. Predicting the budget and expert work force to produce content, or teaching the teachers how to prepare and use such programs can be on the agenda of primary educational centers. Also, research on more samples can increase the generalizability of the results.