اعتلای روند آموزش فنی‌حرفه ای در ایران

پیشینه و اهداف: آموزش های فنی حرفه ای، نقش مهمی را در توسعه اشتغال مولد، بهبود فضای کسب و کار، استفاده ی بهینه از فرصت ها و افزایش کارایی در اقتصاد جامعه بر عهده دارد. لذا افراد پس از به دست آوردن دانش و مهارت های تخصصی در زمینه های مختلف می توانند در شغل های مناسب به فعالیت بپردازند و به عنوان کارآفرین پاسخگوی نیاز اصلی کشور در الویت گسترش آموزش ها و مهارت های فنی حرفه ای باشند. یکی از مهم ترین بخش های نظام آموزشی هر کشور، برنامه نظام آموزش فنی حرفه ای است. توجه به آن از جمله خط مشی های اساسی کشورها برای تربیت نیروی انسانی کارآمد در سطح پیش از دانشگاه به شمار می آید. از سوی دیگر نیز نقش و اهمیت به سزای آموزش فنی حرفه ای در تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و فردی از تیررس پژوهش ها دور نمانده است. از دیرباز ارزیابی وضعیت عملکرد سازمان های متصدی امر تربیت کارورزان و متخصصین کارآمد و ماهر در حوزه فنی حرفه ای کشور، نشان دهنده ضرورت پرداختن به این امر به عنوان نیاز اصلی جامعه درحال توسعه ایران بوده است. لذا با بررسی وضعیت ضرورت های ایجابی جامعه فنی حرفه ای کشور در تامین نیروی انسانی کارآمد، به موضوع آسیب شناسی وضع موجود، پرداخته شده است. با در نظر گرفتن عوامل همراستا با اهداف راهبردی و تعاملات بین المللی (همچون نهادهای آیسسکو و یونیوک در سازمان ملل)، تدوین طرح مداخله برای بهبود شرایط حاضر الزامی می گردد. روش ها: روش پژوهش مقاله حاضر با بررسی توانمندی سازمان های فعال آموزش فنی حرفه ای در ایران و جمع آوری مستندات مربوط به اهداف و فعالیت های سازما ن های سیاستگذار و مجری؛ تبیین میزان توجهات و حساسیت های تخصصی تحقیق شده طی سالیان اخیر انجام پذیرفته است. جامعه آماری شامل تحقیقات انجام شده تاکنون و ابزار تحقیق تحلیل روند تحولات آموزش فنی حرفه ای است. یافته‌ها: دستاورد تحقیق نیز، راهکار مناسب بهبود روند آموزش فنی حرفه ای ایران می باشد. از مهمترین عوامل کارآمدسازی در این پژوهش؛ توجه به وضعیت جذب و اشتغال به میزان 21%، لزوم تحول نظام آموزشی به میزان 13% و فرآیند یاددهی-یادگیری  به میزان 8.5%  در کنار دیگر عوامل مشاهده شده اند. نتیجه‌گیری: بررسی روند تحقیقات مربوط به آموزش های فنی حرفه ای در طی سال های 1388 تا 1396 در سالیان اخیر نشان می دهد که اولویت های تحقیق براساس شرایط روز جامعه فنی حرفه ای به ترتیب عبارت از: ارائه راهکار، عوامل دروندادی و بروندادی، مطالعات تطبیقی، لزوم بازبینی و تحول الگوگیری با اهداف جهانی، بررسی وضعیت اشتغال و جذب هنرجویان، ویژگی های شخصیتی هنرجویان، ارائه مدل استاندارد ارزیابی عملکرد، محیط آموزشی، بررسی کتب فنی حرفه ای، عوامل ایجاد گرایش دانش آموزان، متغیرهای درونی اثرگذار بر عملکرد، بررسی عدم گرایش دانش آموزان به آموزش فنی حرفه ای و نهایتاً موانع توسعه آموزش فنی حرفه ای به طور مشخص تاثیرگذار آموزش فنی حرفه ای در توسعه پایدار نظام فنی حرفه ای کشور می باشد.

Promoting Process of Technical and Vocational Education in Iran

Background and Objective:Vocational technical education plays an important role in developing productive employment, improving the business environment, making the best use of opportunities and increasing efficiency in the community economy. Therefore, after acquiring specialized knowledge and skills in various fields, people can work in suitable jobs and as an entrepreneur meet the main needs of the country in the priority of expanding training and technical skills. One of the most important parts of any country’s education system is the program of the vocational technical education system. Paying attention to it is one of the basic policies of the countries for training efficient human resources at the preuniversity level. On the other hand, the important role of technical and vocational education in achieving economic, social and individual goals is not far from the scope of research. Since the late establishment of training organizations of interns and expert specialists in the country’s technical and vocational fields, it has become necessary to indicative this issue as the main need of the developing society of Iran. Therefore, by assessing the need for professional technical community in the country, and to provide efficient manpower, the present situation has been addressed. Taking into account the factors consistent with strategic goals and international engagements (such as ISESCO & UNEVOC in the United Nations), it is necessary to develop to improve the current situation. Methods: The methodology of this research is to investigate the professional technical education ability in Iran and to collect documents related to the goals and activities of strategy originators and implementers; to explain the amount of attention and sensitivity of the researches conducted during recent years. The research tool has analyzed in development of vocational education. Findings:The research achievement is a suitable way to improve the process of professional technical education in Iran. The most important factors of efficiency include attention to the Attraction and employment status by 21%, the necessity to change the education system by 13% and finaly; the teachinglearning process by 8.5%, were alongside with other factors. Conclusion: A review of the research process related to technical and vocational training during the years 2009 to 2017 in recent years shows that the research priorities based on the current conditions of the technical and vocational community, respectively, are: providing solutions, input and output factors, comparative studies, the need to review and transform the modeling with global goals, review the employment status and student recruitment, students’ personality traits, provide a standard model of performance appraisal, educational environment, review of technical and professional books, trends Students, internal variables affecting performance, examining students’ tendency to technicalvocational education and finally barriers to the development of technicalvocational education.   ===================================================================================== COPYRIGHTS  ©2019 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.  =====================================================================================