فراتحلیل اثربخشی آموزش‌های از راه دور در فعالیت‌های یاددهی-یادگیری آموزش عالی

پیشینه و اهداف: آموزش عالی در طول دو دهه گذشته با چالش ها و مسایل بسیاری مواجه بوده است که از میان آنها می توان به این موارد اشاره کرد: ناتوانی در تولید دانش نظری و مصرف دانش های بنیادی و نظری تولید شده در سایر کشور های جهان، کاربردی نبودن آموزش های دانشگاهی، فقدان رابطه نامناسب بین دانشگاه و سایر بخش های اجتماعی، بی توجهی به کارکرد های پژوهش و ارایه خدمات در دانشگاه ها، مشکل تعدد مراکز تصمیم گیری و وجود متولیان متعدد از یک طرف و رشد فزاینده دانشجویان و متقاضیان ورود به دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، گسترش کمی نظام آموزش عالی بدون توجه به ظرفیت های موجود و توان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه برای پذیرش دانش آموختگان دانشگاهی، کاهش منابع مالی و فشار از سوی جامعه برای مسوولیت پذیری و پاسخ گویی؛ بنابراین نظام آموزش عالی برای مقابله با این چالش ها، نیاز به حفظ و ارتقای کیفیت در آموزش عالی دارد. برای موفقیت در این امر، تمامی کارکرد های آموزش عالی به طور عام باید به طور جامع مورد توجه قرار گیرد. در این راستا یکی از تدابیری که آموزش عالی در جهت پاسخ به مسائل خود اندیشه کرد آموزش بر اساس فناوری ها، از جمله آموزش های از راه دور (distance education & distance learning) بوده است. باتوجه به تناقض در یافته های اثربخشی روش های آموزش از راه دور، پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل اثربخشی آموزش های از راه دور در آموزش عالی انجام گرفت. روش ها:  روش پژوهش حاضر براساس روش های تحلیل ثانویه و از نوع فراتحلیل و جامعه آماری آن شامل کلیه پژوهش هایی است که در ارتباط با اثربخشی انواع آموزش های از راه دور در آموزش عالی در داخل کشور به روش نیمه تجربی انجام شده که از شیوه تمام سرشماری جهت نمونه گیری استفاده شد و بر اساس ملاک های ورود و خروج 79 پژوهش به عنوان حجم نمونه شناسایی و محاسبه شد. جهت جمع آوری اطلاعات از فرم کاربرگ طراحی شده توسط محقق در سه بخش اطلاعات کتاب شناختی، اطلاعات روش شناختی و یافته ها استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص اندازه اثر و آزمون همگنی با استفاده از نرم افزار آماری cma ویرایش دوم انجام گرفت. یافته‌ها:یافته ها نشان داد تمام روش های آموزش از راه دور در آموزش عالی کشور اثربخش بوده است اما این اثربخشی در حد متوسط بوده است ( p<0.01 ، es=0.526) که باتوجه به جدول سطح زیرمنحنی بهنجار میانگین اجرای روش های آموزش های از راه دور 69 درصد اثربخش تر از روش های سنتی و حضوری است. همچنین فرارگرسیون تاثیر سال بر نتایج پژوهش نشان داد که با یک واحد افزایش در اجرای روش های آموزش از راه دور 0.7 به اندازه اثر، اثربخشی این روش ها افزوده می شود، به عبارت دیگر اجرای روش های آموزش از راه دور در آموزش عالی با گذشت زمان اثربخش تر می شود. نتیجه‌گیری: باتوجه به اینکه بررسی متغیرهای تعدیل کننده جزء هدف های این پژوهش نبوده است لذا توصیه می شود در پژوهش های بعدی تاثیر این مولفه ها بر نتایج کار نیز مورد بررسی قرار گیرد تا سهم تاثیرگذاری این مولفه ها جهت تببین و کنترل بر نتایج کار مشخص شود.

Metaanalysis of the effectiveness of distance education in higher Education learningteaching activities

Background and Objective:Higher education has faced many challenges and issues during the last two decades, among which we can mention the following: inability to produce theoretical knowledge and use of basic and theoretical knowledge produced in other countries. Of the world, the inapplicability of university education, the lack of an inappropriate relationship between the university and other social sectors, neglecting research functions and services in universities, the problem of multiple decision centers and the existence of multiple trustees on the one hand, and the excalating growth of students and applicants to universities and institutions of higher education, the slight expansion of the higher education system regardless of the existing capacity and economic, social and cultural capacity of the community to accept university graduates, reduced financial resources and pressure from society For responsibility and accountability on the other hand; the higher education system needs to maintain and improve the quality of higher education to meet these challenges. To succeed in this, all the functions of higher education in general must be considered comprehensively. In this regard, one of the measures that higher education deliberates to answer its problems was technologybased education, including distance education and distance learning. Considering the contradiction in the findings of the studies conducted on the effectiveness of distance education methods, the present study was conducted to evaluate the effectiveness of distance education in higher education. Methods: The research method is based on secondary analysis and metaanalysis. The statistical population consists of all quasiexperimental studies which have already been conducted on the effectiveness of various types of distance education in higher education in Iran. The whole census was used for sampling. According to the inclusion and exclusion criteria, 79 studies were identified as the sample size.To collect the data, a researchermade worksheet was employed in three sections: bibliographicaldata, methodological data, and findings. To analyze the data, the effect size index and the homogeneity test were performed using CMAVersion 2.0 statistical software. Findings:The research findings indicated that all of distance education methods in higher education of Iran were effective, but this effectiveness was moderate (ES =0.526, P <0.01); the area under the normal curve, the average implementation of distance education is 69% more effective than traditional methods. In addition, the metaregression of the effect of year on the results of research showed that with an increase in the implementation of distance education methods, .07%was added to the effectiveness of these methods. In other words, the implementation of distance education methods in higher education will become more effective over time. Conclusion: Considering that the study of moderating variables was not one of the objectives of this study, it is recommended that in future research, the impact of these components on the results of the study be examined to determine the impact of these components to explain and control the results.   ===================================================================================== COPYRIGHTS  ©2019 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.  =====================================================================================