ارزشیابی برنامه درسی ریاضی پایه دهم رشته انسانی (با تاکید بر رویکرد زمینه محور از دیدگاه دبیران این درس در شهر تهران)

پیشینه و اهداف: نقش ریاضی در عرصه‌های مختلف علوم و فناوری و سودمندی آن در بهبود زندگی بشر، آنچنان موثر و بی‌بدیل بوده که مادر علوم نام گرفته است. ازاین‌رو توسعه و بهبود برنامه‌های درسی ریاضی همواره در دستور کار برنامه‌ریزان قرار داشته است. به‌گونه‌ای که این برنامه‌ها بتوانند بیش از پیش، زمینه‌ی رشد فرآیندی و مهارتی و نگرشی فراگیران را در ریاضی فراهم آورده، موجب رشد و بالندگی قوه درک و استدلال منطقی آنان گردد. از این جهت دستیابی به اهداف آموزش ریاضی باید به روش‌های مختلف پایش شود. آزمون های بین‌المللی نیزکه به همین منظور انجام می‌شوند، برای اندازه‌گیری سواد ریاضی دانش‌آموزان کشورهای شرکت‌کننده طراحی و اجرا می‌گردند و نشان‌دهنده‌ی حساسیت نظام‌های آموزشی نسبت به وضعیت عملکرد ریاضی دانش‌آموزان هستند.  این مقاله به ارزشیابی برنامه درسی ریاضی دهم انسانی از دیدگاه دبیران این درس در شهر تهران می‌پردازد. این پژوهش بر اساس عناصر ده‌گانه برنامه درسی اکر و با تاکید بر رویکرد زمینه‌محور انجام شده است. روش ها: روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایش است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بوده و روایی آن با روش اعتبار محتوا مورد تایید قرار گرفته است. برای سنجش پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که در این پژوهش برابر 910.0 بوده است. جامعه آماری این پژوهش دبیران ریاضی دهم انسانی دبیرستان‌های شهر تهران که درسال تحصیلی 95-96 مشغول به تدریس بوده‌اند، می‌باشد. برای تعیین نمونه از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای استفاده شد. برای ‌پاسخگویی به سوالات پژوهش از آزمون t تک نمونه‌ای استفاده شد. یافته‌ها: تفسیر نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که پاسخ به شش پرسش‌ پژوهشی از دیدگاه دبیران منفی بوده است. یعنی در برنامه درسی ریاضیات دهم انسانی به عناصر برنامه درسی ریاضیات زمینه محور توجه نشده است. نتیجه گیری: پژوهش‌های ارزشیابی زمینه‌ساز ورود به عرصه تغییر و تحول برنامه‌های درسی محسوب می‌شوند. تغییر برنامه‌های درسی ریاضی به سمت‌وسوی رویکرد زمینه‌محور و پیوند ریاضیات مدرسه‌ای به زندگی روزمره  و تجربیات دانش‌آموزان می‌تواند مفید بودن ریاضی را برای آنها عیان نماید. بدین وسیله علاقه و انگیزه یادگیری در فراگیران افزایش می‌یابد. بنابراین لازم و ضروری است که پژوهش‌های دیگری در بعد نظری برای تدوین مبانی نظری این رویکرد مطابق با فرهنگ کشور انجام پذیرد تا بتوان با استفاده از این مبانی اصول مستخرج شده را در طراحی برنامه درسی ریاضیات زمینه‌محور به‌کار گرفت. همچنین در بعد عملی با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌شود سازماندهی محتوای کتاب ریاضی دهم انسانی به گونه‌ای تغییر کند که مباحث کتاب با یک مسئله از زندگی روزمره دانش‌آموزان آغاز شود تا در طی حل این مسائل دانش‌آموزان مفاهیم ریاضی را خود بازآفرینی کنند. تغییر سازماندهی محتوا مستلزم در نظر گرفتن زمان مناسب برای تدریس و همچنین آموزش معلمان است تا بتوانند در طی فرآیند مدل سازی راهنمای دانش آموزان باشند.

On the evaluation of the math curriculum of 10 grade of high school from the view point of the math teachers

Background and Objective:The role of mathematics in various fields of science and technology and its usefulness in improving human life has been so effective and irreplaceable that it has been called the mother of sciences. Therefore, the development and improvement of mathematics curricula has always been on the agenda of curriculum planners. In such a way that these programs can provide more and more ground for the development of process, skills and attitudes of learners in mathematics and they lead to the growth and development of their understanding and logical reasoning. Therefore, achieving the goals of mathematics education should be monitored in different ways. International tests that are conducted for this purpose are designed and implemented to measure the mathematical literacy of students in participating countries and indicate the sensitivity of educational systems to the performance of students’ mathematical performance. This paper evaluates the curriculum of 10th grade mathematics from the perspective of the respective teachers working in Tehran, Iran. Methods: The research is based on Aker’s curriculum elements and it also has emphasis on the mathematics contextbased approach. The method is descriptive background study. The tool for the research is a selfconstructed questionnaire which has been validated with the content validation method. The Cornbach’s alpha test has been utilized to test the consistency of the questionnaire which resulted in value equal to 0.910. The statistics sample size is equal to people all of which has been working as teachers throughout the 2017 academic year. To attain samples, we utilized multistage cluster sampling that carried out on a sample of 111 respective teachers. One sample ttest was used to answer the research question. Findings: The results reveal that the answer to the 6 research question were negative. That is, in curriculum of 10th grade mathematics have not been noticed to the contextbased mathematical curriculum elements. Conclusion: Evaluative studies are the bases of change and transformation of curricula. Changing math curricula to a performancebased approach and link of school mathematics to everyday life and students’ experiences can reveal the usefulness of mathematics to them. In this way, the interest and motivation of learning in learners increases. Therefore, it is necessary to conduct other research in the theoretical dimension to formulate the theoretical foundations of this approach in accordance with the culture of the country, so that using these fundamentals, extract principles to design appropriate mathematics curriculum. Also, in practical aspect, it is suggested that the organization of the content of the tenth human mathematics textbook be changed so that the book begins with an issue of students’ daily lives to help students recreate mathematical concepts. Changing the content organization requires taking the time to teach as well as educating teachers so that they can guide students during the modeling process.   ===================================================================================== COPYRIGHTS  ©2019 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.  =====================================================================================