شایستگی‌های مورد نیاز اعضای هیات‌علمی برای تدریس در موسسات آموزش عالی در عصر فناوری

پیشینه و اهداف: جهان هزاره سوم، جهانی است که با تغییرات در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و فناوری روبه‌رو است. دسترسی روزافزون افراد به خدمات آموزشی در سطوح آموزش‌عالی باعث شده تا دانشجویان با تفاوت‌های فردی وارد موسسات آموزش‌عالی شوند. تغییر بافت آموزش‌عالی با تغییر نقش و مسئولیت‌های اعضای ‌هیات‌علمی همراه است؛ لذا لازم است اعضای هیات‌علمی برای انجام وظایف و ایفای نقش‌هایشان، درک، دانش و مهارت‌های خود در حوزه‌های مختلف را به‌کار گرفته و مطابق با تغییرات جامعه آنها را رشد دهند و از راهبردهایی در یاددهی استفاده کنند که این تفاوت‌ها را در نظر بگیرند. این مقاله شایستگی‌های لازم برای همکاری به‌عنوان عضو هیات‌علمی در موسسات آموزش‌عالی را با توجه به نقش‌ها و وظایف آنها تبیین می‌کند. روش‌ها:‌ پژوهش انجام شده، پژوهشی کیفی از نوع کیفی پایه با رویکردی عمل‌گرا و از نگاه معرفت‌شناسانه، ساختارگرا است. ابتدا اسناد مرتبط با شایستگی‌های تدریس در آموزش‌عالی جمع‌آوری شد. سپس با هدف درک دیدگاه‌های اعضای ‌هیات‌علمی مشغول به تدریس در دانشگاه‌های ایران، با 14 عضو هیات‌علمی مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته انجام شد. اسناد، به شیوه فرا ترکیب کیفی، در قالب مفاهیم و مضامین به صورت قیاسی، در بافت پژوهشی و با توجه به چارچوب‌ نظری توصیف شدند و سپس با مفاهیم و مضامینِ شناسایی شده در مصاحبه‌ها به صورت تفسیری (قیاسی و استقرایی) تلفیق، تجزیه و تحلیل شده و در مرحله آخر به صورت استقرایی تلفیق و تفسیر شدند. برای تحلیل اسناد و مصاحبه‌ها، از کدگذاری خط به خط در maxqda10 استفاده شد. یافته‌ها: در این پژوهش، 349 واحد معنایی (کد باز)، 32 مقوله و 9 مضمون (شایستگی) استخراج شدند که عبارتند از:‌‌ آینده‌پژوهی (آینده‌نگری، ریسک‌پذیری، کارآفرینی)، اخلاق‌حرفه‌ای (عدم سوء‌استفاده، حفظ حریم‌ها در ارتباط با دانشجو، حضور با آمادگی، مسئولیت تربیت جامعه و رعایت حرفه‌ای‌بودن)، شایستگی‌های فردی (هویت فردی، اخلاق و رفتار فردی، به‌روز بودن، توانایی حل‌مساله و مهارت‌های تفکر)، شایستگی‌های بین‌فردی اجتماعی ‌(هویت فرهنگی، برقراری ارتباط موثر، الگویی برای دیگران، مشارکت و همکاری)، شایستگی‌های سازمانی (هویت سازمانی، اهداف و ماموریت‌های سازمان، نقش‌های سازمانی شامل شایستگی‌های ارائه خدمات، شایستگی‌های پژوهشی و شایستگی‌های تعلیم و تربیتی)، شایستگی‌های مدیریتی (مدیریت خود، رهبری، مدیریت شغلی، مدیریت منابع، مدیریت فرایند یاددهی‌ و یادگیری، آماده سازی و مدیریت محیط یادگیری، مدیریت پژوهش، هدایت آموزشی پژوهشی، برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی)، شایستگی‌های عملی (توانایی ایجاد پیوند بین علم و عمل، اثربخشی)، شایستگی‌های نگارشی (دانش زبانی و نگارش علمی) و شایستگی‌های مرتبط با مقبولیت در جوامع عمل (تایید جامعه علمی). نتیجه‌گیری: تحلیل یافته‌ها تفاوت‌هایی را بین شایستگی‌ها در ایران و خارج از ایران نشان داد. 10 نفر از 14 مصاحبه‌شونده به عدم سوءاستفاده از توان علمی دیگران و موقعیت حرفه‌ای خود‌ اشاره داشتند که شاید حکایت از نیاز به تاکید بر این اصل در جامعه آموزش‌عالی ایران باشد. در مقابل، اسناد خارجی، بر به‌کارگیری فناوری در آموزش تاکید بسیاری داشتند. شاید عدم اشاره به این موضوع در مصاحبه‌ها توسط غالب استادان (در مصاحبه‌ها) به این امر اشاره داشته باشد که برخی از اعضای هیات‌علمی در ایران هنوز با این مفهوم مانوس نیستند. از شایستگی‌های شناسایی شده در این پژوهش می‌توان در تعیین محتوای مورد نیاز دوره‌های رشد و توسعه حرفه‌ای متقاضیان همکاری با موسسات آموزش‌عالی به‌عنوان عضو هیات‌علمی استفاده کرد.‌

Required faculty competencies for teaching in higher education institutes in technology era

Background and Objectives: Third Mellenium World is a world that is faced with rapid scientific, cultural, and technological change. Increasing access to education services at higher education levels has resulted in admission of students with personal differences to higher education institutes. The change in the higher education context is associated with a change in the roles and responsibilities of faculty members. Therefore, in order to fulfill their duties and take their responsibilities, it is necessary for faculty members to deploy their understanding, knowledge, and skills in different areas and improve them in accordance with the changes that occur in the society and deploy the teachinglearning approaches to take these differences into consideration. This study is aimed at identifying the qualifications required for becoming a faculty member at higher education institutes on the basis of their roles and responsibilities. Materials: This study is a Basic Qualitative research with a pragmatic and epistemological, interpretive / constructivist approach.  First, the documents related to the teaching qualifications in higher education were collected. Then, in order to understand the views and experiences of the Iranian universities’ faculty members, semistructured indepth interviews with 14 faculty members were conducted. The documents were  described  in a qualitative Metasynthesis approach in terms of concepts and themes in a deductive manner within the research context and on the basis of a theoretical framework, and, then,  they were analyzed along with the concepts and themes identified in the interviews in an interpretive (deductive and inductive) manner  and in the last stage, the concepts and themes were inductively integrated and interpreted and linebyline coding in MAXQDA 10 was used to analyze the documents and interviews. Findings: In this study, 349 semantic units (open codes), 32 categories and 9 themes (competencies) were extracted which are as follows: Competencies related to: futurology (futurism, risktaking, entreprenuership), professional ethics  ( no abuse of powere, observing students’  boundary, attending with readiness, assuming responsibility for educating the community and observing professionalism), personal competencies (personal identity, ethics and personal behavior, being uptodate, problemsolving ability and thinking skills), interpersonalsocial competencies (cultural identity, effective communication skills, role modeling, patnership and cooperation), organizational competencies (organizational identity, familiarity with objectives and missions of the organization, familiarity with roles including  offering services competencies, research competenceies, education competencies, management competencies (selfmanagement, leadership, occupational management, resource management, teachinglearning management, preparation and learning environment management, research management, educationresearch guidance,  planning and organization), practical competencies ( the ability to connect science and practice, effectiveness), writing competencies (knowledge of language and academic writing), and competencies related to acceptability in the communities of practice (scientific community approval. Conclusion: Analysis of the findings showed differences between competencies identified among faculty members in Iran and outside Iran. 10 out of 14 interviewees pointed out abuse of others’ scientific abilities and abuse of power by some faculty members in their own professional condition which probably indicates the need to emphasize this principle in the Iranian higher education society whereas foreign documents mostly emphasized technology.  Not mentioning this issue in the interviews by most professors may indicate that some faculty members in Iran are not still amiliar with this concept. The competencies identified in this research can be used to make informed decisions and to determine the required content for the development programs of the candidates intending to cooperate with the higher education institutes as faculty member. ===================================================================================== COPYRIGHTS©2021 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers. =====================================================================================