بررسی راهکارهای ارتقای فضای باز مدارس ابتدایی دخترانه از نگاه دانش آموزان (نمونۀ موردی: شهر تبریز)

حیاط مدرسه به عنوان بخشی از فضای فیزیکی مدرسه دارای ویژگی‌هایی است که می‌تواند تاثیرات قابل توجهی در افزایش میزان یادگیری، رشد و پرورش دانش‌آموزان داشته باشد. از آنجا که در چند دهۀ اخیر در اکثر مدارس ساخته شده در ایران توجه به حیاط مدارس مورد غفلت واقع شده است، ضرورت توجه به این موضوع را بیان می‌کند. لذا پژوهش حاضر در پی تاکید بر اهمیت فضای باز مدارس، جهت بهبود شرایط فعلی با توجه به نیازهای دانش‌آموزان به عنوان بهره‌برداران اصلی است. در راستای دستیابی به این اهداف، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی، به بررسی 8 مدرسه ابتدایی دخترانه با روش انتخاب تصادفی در شهر تبریز پرداخته شد. در این مقاله سعی شده از روش‌های مشارکتی مانند نقاشی و نگارش، مصاحبه با دانش‌آموزان در مورد خواسته‌هایشان از حیاط مدرسه استفاده شود. در مجموع از 280 دانش‌آموز مصاحبه بعمل آمد و نقاشی‌هایشان مورد بررسی قرار‌گرفت. اطلاعات بدست آمده در نرم‌افزار 11maxqda کدگذاری‌‌ شده و میزان اهمیت دادن دانش‌آموزان به هر کدام از داده‌ها مشخص گردید و در‌نهایت برای ارزیابی رضایتمندی آنان از آزمونt زوجی و ویلکاکسون در نرم افزار spss استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد تفاوت معنی‌داری بین وضعیت حیاط مدرسه با وضعیت ایده‌آلشان وجود دارد.‌‌ در نهایت پیشنهادهایی در راستای ارتقای کیفیت حیاط مدارس ارائه گردید که برخی از آنها عبارتند از: افزایش ارتباط بین فضاهای باز و بسته، حوزه‌بندی عملکردها، استفاده از مصالح انعطاف‌پذیر با رنگ‌های شاد در کف و جداره، استفاده از مبلمان‌های متحرک و سبک و ....