تحلیل اسباب اتجاه الشاعر سنائی نحو الخطاب الصوفی فی الحدیقه وفقاً لنظریه لوسین جولدمن البنیویه التطوریه

یعدّ سنائی احد اهم روّاد الشعراء الاجتماعیین فی تاریخ الادب الفارسی، یمتاز باسلوب خاص فی الحقبه التی عاصرها. ومن اهم مبادراته الادبیه، ادخال التصوف والعرفان فی الشعر الفارسی. فقد اثار اهتمامه بالمجتمع ولاسیما موقفه الخاص تجاه عالم الکون، خطاباً جدیداً فی مجال الشعر والادب الفارسیین. وتحلیل الخطاب باعتباره مقاربه جدیده فی القراءات النقدیه للنصوص، یعدّ من اهم الموضوعات فی مجال المعرفه اللغویه وعلم اللسانیات ومن منطلق هذا العلم، یتم تحلیل واعاده قراءه النصوص ایّاً  کان موضوعه. ترى نظریه جولدمن الاساسیه للبنیه التطوریه ان هناک خطوتین یجب اتخاذهما فی تحلیل عمل بارز؛ فی المرحله الاولى، التلقی یجب فهم العمل فی بنیته، وفی مرحله الوصف، یجب وضع هیکل العمل فی بنیته الاجتماعیه. یحاول المقال من خلال المنهج الوصفی التحلیلی بتحلیل الخطاب الصوفی فی حدبقه سنائی وفق نظریه لوسین جولدمن  البنیویه التطوریه على مستویین وهما التلقی والوصف. فی مرحله التلقی، یتبیّن من خلال وصف المکوّنات الدینیه لسنائی فی شکل وحده بنیویه ذات مغزى، ان سنائی یخلق طریقه جدیده لمنهج الخطاب بعیداً عن التحیزات الدینیه. وفی مرحله الوصف، یتم تحلیل العمل الادبی، من حیث الظروف السیاسیه والاجتماعیه والفکریه والثقافیه والمذهبیه. فاظهرت نتائج الدراسه ان سنائی کان بصدد اکتشاف خطاب جدید لاصلاح مجتمعه وازدهاره وتطوره بالشکل الذی یناسبه.

An Analysis of Sanai’s tendency to the mystical discourse in his Hadiqa alhaqiqa (The Garden of the Truth) from the perspective of Lucien Goldmann’s formative constructivism

Sanaei is one of the leading social poets, with his own style and epoch makers in Farsi literature. His most important innovation was introducing mysticism into Farsi poetry. His attention to his surrounding society and his specific attitude to the universe emerged a new discourse in the field of Farsi poetry and literature. Discourse analysis as a new approach in critical reading of texts, is one of the most important discussions in linguistics which analyzes and rereads texts from the perspective of this approach. The basic idea in Goldmann’s formative constructivism is that the study of a distinguished work needs two stages: perception and description. In the first stage of perception stage, the work has to be understood in its structure. In the second stage of explanation, the work structure has to be situated in its social structure. The present study aims at the study mystic discourse in Sanaei’s Hadiqa alhaqiqa (The Garden of the Truth) based on developmental constructivism of “Lucien Goldmann” through descriptiveanalytical method in two levels of perception and explanation. In “perception” stage it is shown through describing Sanaei’s belief elements in a holistic format with meaningful structure that Sanaei creates a new method of discourse system that is far from belief prejudices. Descriptive stage studies the structure of this literary work including it political, social, mental, cultural and theological conditions. The results revealed that Sanaei tries to explore a novel discourse for the modification, felicity and redemption of his society.