فهم زمینه و پیامد‌های مصادره تجربه با رویکرد کیفی

مصادره تجربه فرایندی پیوسته و نامرئی است که به‌بهانه تامین امنیت هستی‌شناختی انسان و دور کردن او از اضطراب‌ها و نگرانی‌ها، انسان را از برخی تجارب و برخی تعاملات محروم می‌کند. اما محرومیت مذکور و در قرنطینه کردن تجارب، به بخش مهمی از ابعاد وجودی و اجتماعی انسان آسیب می‌زند و دست بر قضا بر اضطراب او نیز می‌افزاید. هدف این مقاله بررسی معانی و تجارب زیسته کنشگران اجتماعی از تجارب مصادره‌شده، شناسایی زمینه‌های ظهور و گسترش مصادره تجربه و فهم پیامد‌های مصادره تجربه بر روی کنشگران اجتماعی است. روش پژوهش، کیفی از نوع نظریه مبنایی بوده که پس از مصاحبه عمیق با 12 نفر نمونه اشباع نظری حاصل شد. جهت انتخاب نمونه، از شیوه نمونه‌گیری نظری و از طریق استراتژی بیشترین تنوع استفاده شده است. محتوای مصاحبه‌ها پس از پیاده‌سازی، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، مورد تحلیل قرار گرفتند و واحد‌های معنایی، مقولات اصلی و هسته مرکزی شناسایی شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد «فراموشی آگاهانه» هسته مرکزی تجارب زیسته افراد از تجارب مصادره‌شده است. همچنین «خودمحوری» دلیل اصلی رونق مصادره تجربه است و «تقویت خودمحوری» و «زوال عاطفه» و به‌ویژه «انسان‌زدایی» پیامد اصلی مصادره تجربه است. به‌عنوان نتیجه کلی می‌توان گفت مصادره تجربه با حذف برخی تجارب تعاملی و عاطفی سبب از دست رفتن آرامش کنشگران اجتماعی شده است.