روش‌شناسی تهیه ارزیابی فرهنگی ـ اجتماعی برای طرح‌های اقتصادی

یکی از مسائلی که همواره در اجرای طرح‌های اقتصادی وجود دارد، تبعات اجتماعی و فرهنگی همراه آنها است. ارزیابی‌های اجتماعی در دهه‌های اخیر به‌صورت جدی در دنیا مطرح شده ولی ارزیابی فرهنگی هنوز در گام‌های آغازین راه است. در این پژوهش با استفاده از جستجوی کتابخانه‌ای و مصاحبه و استفاده از روش طوفان مغزی در جلسات کارشناسی با حضور نخبگان علمی و اجرایی، فرایند ارزیابی طراحی و ارائه خواهد شد. برای این منظور با طراحی و پیشنهاد شاخص‌های فرهنگی ـ اجتماعی بومی، زمینه‌ای برای محاسبه‌ و وزن‌دهی و برآوردسازی فرهنگی ـ اجتماعی برای هر طرح فراهم می‌شود و با ارائه روشی آماری برای تلفیق نتایج گزارش امکان‌سنجی در زمینه‌های توجیه اقتصادی و میزان برآورد الزامات فرهنگی و اجتماعی در طرح‌ها، روشی عملیاتی برای ارزیابی فرهنگی اجتماعی ارائه خواهد شد. نتایج حاکی از آن است که برخی از پروژه‌هایی که در ارزیابی اقتصادی توجیه دارند، در مجموع با ارزیابی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی توجیه اجرایی پیدا نخواهند کرد و بالعکس.

A Methodology for Development of Cultural-Social Assessment of Economic Plans

One of the issues often relevant in implementation of economic plans is their social and cultural impacts. Over the past few decades, assessment of social impacts of development plans have been seriously put on the agenda in the world, but assessment of cultural impacts are still in their embryonic stages. The present paper is an attempt to introduce the process of cultural assessment through library study, interview and brainstorm among experts, scholars and executives. Thus, through designing and proposing indigenous culturalsocial indexes, the grounds will be prepared for calculation, weighing and estimation of culturalsocial impacts of each plan, and, in the next step, through introduction of a statistical method for integration of results of the report of economic feasibility and level of estimation of cultural and social requirements of plans, an operational method will be introduced for culturalsocial assessment. The findings of this study indicate that some of the economic projects which are economically feasible are not socially and culturally feasible and vise versa.