فرهنگ خانواده: مبنای مغفول در ساماندهی تعاملات خانه و مدرسه

برای خانواده نباید مانند گذشته نقش حاشیه ای در جریان تربیت فرزندان در نظر گرفت. اولاً از اقتدار و اعتبار نهاد مدرن و تخصصی مدرسه در سایه تحولات اجتماعی کاسته شده و ثانیاً در سایه همین تحولات بر نقش خانواده افزوده شده است. این کاهش و افزایش همزمان، بازنگری در کیفیت تعاملات تربیتی خانه و مدرسه را ضروری می‌سازد. فرض این نوشتار بر آن است که در جریان قبض و بسط نقش‌ها، هیچ یک از دو نهاد خانواده و مدرسه از صحنه حذف نخواهند شد و «مدرسه محوری» در حال حاضر به «خانواده محوری» در آینده تبدیل نمی شود. برقراری تعاملات سازنده میان این دو نهاد ، با محوریت بهبود بخشیدن به عملکرد تربیتی دانش آموز، نیازمند کوشش های نظرورزانه است و تصور بسندگی الگوی موجود مشکل زا ارزیابی می‌شود. نگارنده با اتکا به مقوله «فرهنگ خانواده» به کاوش و نظرورزی در این قلمرو پرداخته است. مدعای اصلی نیز چنین است که به دلیل گونه گونی و ناهمسانی فرهنگ‌ها در محیط خانواده یا اصطلاحاً برنامه های درسی متفاوتی که فرزندان در سطح خانواده تجربه می‌کنند، لازم است تکثر را با محوریت قایل شدن برای برنامه ریزی‌ها و اتخاذ تدابیر با طراز محلی، یعنی با عاملیت و مدخلیت مدرسه، به رسمیت بشناسیم. گرچه در این نگاه تعاملات سامان یافته در سطوح بالاتر از مدرسه نیز مورد انکار قرار نمی گیرد.